ਤਾਜਾ ਖ਼ਬਰਾਂ
- ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਰਾਜਦੂਤ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਹੋਏ ਨਤਮਸਤਕ
-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, 19 ਜਨਵਰੀ (ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਜੱਸ)- ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਰਾਜਦੂਤ ਮਿਸਟਰ ਫੈਰੀ ੳ ਬੈਰੇਲ ਅੱਜ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਨਤਮਸਤਕ ਹੋਣ ਪੁੱਜੇ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਵਲੋਂ ਸੂਚਨਾ... - ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਪੱਠੇ ਵੱਡਣ ਗਏ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦਾ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕਤਲ
-
ਕਿਸ਼ਨਗੜ੍ਹ, 19 ਜਨਵਰੀ (ਹੁਸਨ ਲਾਲ)- ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਿੰਡ ਨੋਗੱਜਾ ਵਿਖੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਪੱਠੇ ਲੈਣ ਗਏ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦਾ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕਤਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸੇਵਾ ਸਿੰਘ... - ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਲੋਂ ਨਗਰ ਕੌਂਸਲ ਚੋਣਾਂ ਦੀ ਲਿਸਟ ਜਾਰੀ
- ਰਾਜਪੁਰਾ, 19 ਜਨਵਰੀ (ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ)- ਅੱਜ ਇੱਥੇ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ (ਬਾਦਲ) ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਆਗੂ ਪ੍ਰੋ. ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਚੰਦੂਮਾਜਰਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਇਕ ਅਹਿਮ ਬੈਠਕ ਹੋਈ। ਇਸ ਬੈਠਕ...
- ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਜਾਨ ਗੁਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਧਾਇਕ ਰਣਦੀਪ ਨਾਭਾ ਨੇ ਪੰਜ-ਪੰਜ ਲੱਖ ਦੇਣ ਦਾ ਕੀਤਾ ਐਲਾਨ
-
ਅਮਲੋਹ, 19 ਜਨਵਰੀ (ਰਿਸ਼ੂ ਗੋਇਲ)- ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਚੱਲ ਰਹੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਜਾਨ ਗੁਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਲਕਾ ਅਮਲੋਹ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵਾਸੀ ਮਛਰਾਈ... - ਦਰਦਨਾਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ
-
ਮੰਡੀ ਅਰਨੀਵਾਲਾ, 19 ਜਨਵਰੀ (ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ)- ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਲੰਬੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਥਰਾਜ ਵਾਲਾ ਨੇੜੇ ਵਾਪਰੇ ਇਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ 'ਚ ਪਿੰਡ ਮੁਰਾਦ ਵਾਲਾ ਦਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੀ ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤ... - ਨਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਥਕਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਨਾ ਬੇਵਕੂਫ਼ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ- ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ
- ਪੂਰੇ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਭਾਰ ਅਖੀਰ ਮੱਧ ਵਰਗ ਨੂੰ ਭੁਗਤਣਾ ਪਏਗਾ- ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ
- ਕਿਸਾਨਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰਨ ਲਈ ਲਿਆਂਦੇ ਗਏ ਹਨ ਤਿੰਨ ਕਾਨੂੰਨ- ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ
- ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਲੋਕ ਚਲਾ ਰਹੇ ਹਨ- ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ
- ਪੁਸਤਕ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰੈੱਸ ਕਾਨਫ਼ਰੰਸ
- ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ 'ਤੇ 'ਖੇਤੀ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਤਿੰਨ ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ' ਪੁਸਤਕ ਕੀਤੀ ਜਾਰੀ
-
ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ 'ਤੇ 'ਖੇਤੀ ਦਾ ਖ਼ੂਨ ਤਿੰਨ ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ' ਪੁਸਤਕ ਕੀਤੀ ਜਾਰੀ.......... - ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਰੁੱਧ ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਜਿੱਤ 'ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਵਧਾਈਆਂ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 19 ਜਨਵਰੀ- ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ ਦੇ ਗਾਬਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੇਡੀਅਮ 'ਚ ਖੇਡੇ ਗਏ ਚੌਥੇ ਟੈਸਟ ਮੈਚ 'ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ 3 ਵਿਕਟਾਂ ਨਾਲ ਹਰਾ ਕੇ ਚਾਰ ਮੈਚਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ 2-1 ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਲਿਆ। ਭਾਰਤੀ... - ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਟੀਮ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀ. ਸੀ. ਸੀ. ਆਈ. ਵਲੋਂ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬੋਨਸ ਦਾ ਐਲਾਨ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 19 ਜਨਵਰੀ- ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ ਦੇ ਗਾਬਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੇਡੀਅਮ 'ਚ ਖੇਡੇ ਗਏ ਚੌਥੇ ਟੈਸਟ ਮੈਚ 'ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ 3 ਵਿਕਟਾਂ ਨਾਲ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਲੜੀ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੀ. ਸੀ. ਸੀ... - ਭਾਰਤ ਨੇ ਜਿੱਤੀ ਟੈਸਟ ਲੜੀ, 33 ਸਾਲਾ ਬਾਅਦ ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ 'ਚ ਹਾਰਿਆ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
-
ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ, 19 ਜਨਵਰੀ- ਭਾਰਤੀ ਟੀਮ ਨੇ ਬ੍ਰਿਸਬੇਨ 'ਚ ਖੇਡੇ ਜਾ ਰਹੇ ਚੌਥੇ ਟੈਸਟ ਮੈਚ ਨੂੰ ਜਿੱਤ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। 33 ਸਾਲਾ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਟੀਮ ਨੇ ਗਾਬਾ ਮੈਦਾਨ 'ਚ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ... - ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਬੈਠਕ ਮਗਰੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਕੀਤੇ ਇਹ ਅਹਿਮ ਐਲਾਨ
-
ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਬੈਠਕ ਮਗਰੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਕੀਤੇ ਇਹ ਅਹਿਮ ਐਲਾਨ........................... - ਕਿਸਾਨ ਪਰੇਡ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਹੋਵੇਗੀ- ਡੱਲੇਵਾਲ
- ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਿੰਗ ਰੋਡ 'ਤੇ ਭੀੜ ਬਹੁਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ- ਡੱਲੇਵਾਲ
- ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਆਊਟਰ ਰਿੰਗ ਰੋਡ 'ਤੇ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿਸਾਨ ਪਰੇਡ- ਡੱਲੇਵਾਲ
- ਅਸੀਂ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਕਿਸਾਨ ਪਰੇਡ ਕਰਕੇ ਸਾਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਬਣਾਉਣ ਦਿਓ- ਰਾਜੇਵਾਲ
- ਦਿੱਲੀ ਜਾ ਕੇ ਹੀ ਕਿਸਾਨ ਪਰੇਡ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ- ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ
- ਭਲਕੇ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂਆਂ ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਵਿਚਾਲੇ ਫਿਰ ਹੋਵੇਗੀ ਬੈਠਕ
- ਕਿਸਾਨ ਪਰੇਡ ਹਰ ਹਾਲਤ 'ਚ ਹੋਵੇਗੀ- ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ
- 26 ਜਨਵਰੀ ਦੀ ਟਰੈਕਟਰ ਰੈਲੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂਆਂ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਵਿਚਾਲੇ ਬੈਠਕ ਖ਼ਤਮ
- ਦਸਮ ਪਿਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਨਗਰ ਕੀਰਤਨ ਸ਼ੁਰੂ
-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, 19 ਜਨਵਰੀ (ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਜੱਸ)- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਪੁਰਬ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਅੱਜ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਤਖ਼ਤ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ ਨਗਰ ਕੀਰਤਨ ਸਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅਰੰਭਤਾ ਦੁਪਹਿਰ 12 ਵਜੇ... - ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ ਪਹੁੰਚੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 19 ਜਨਵਰੀ (ਜਗਤਾਰ)- ਕੇਂਦਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰੀ ਅਮਿਤ ਸ਼ਾਹ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਹੈੱਡਕੁਆਟਰ 'ਚ ਪਹੁੰਚ ਚੱਕੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਤੱਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਟਰੈਕਟਰ ਰੈਲੀ ਅਤੇ... - ਹੋਰ ਖ਼ਬਰਾਂ..
ਅਜੀਤ ਮੈਗਜ਼ੀਨ
ਕਪੂਰਥਲਾ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੀਤ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਕਰਦਿਆਂ-2
(ਲੜੀ ਜੋੜਨ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਐਤਵਾਰ ਦਾ ਅੰਕ ਦੇਖੋ)
ਬਾਰਾਦਰੀ
ਹੁਣ ਵਾਲੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਵਧੇਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਬੰਗਲੇ ਦੇ ਦੂਸਰੇ ਪਾਸੇ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਦੇ ਸਥਾਨ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਉੱਪਰ ਛੱਤਰੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜਿਥੇ ਰਾਜ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਜੀਆਂ ਦਾ ਸਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀ ਲਾਲ ਪੱਥਰ ਦੀ ਬਾਰਾਦਰੀ, ਜੋ ਸਮਾਧੀਆਂ ਤੋਂ ਸੜਕ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਹੈ 1869 ਵਿਚ ਰਾਜਾ ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸ਼ਾਲੀਮਾਰ ਬਾਗ਼ ਵਿਚ ਗਰਮੀਆਂ ਦੀ ਆਰਾਮਗਾਹ ਬਣਵਾਈ ਸੀ। ਬਹੁਤ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼ਾਲੀਮਾਰ ਬਾਗ਼, ਸ਼ਾਹੀ ਸਮਾਧਾਂ ਅਤੇ ਬਾਰਾਦਰੀ ਵਿਚ ਬਾਗ਼-ਬਗੀਚੇ ਮੁੜ ਤੋਂ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਬਣੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਸੁਰਜੀਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਥਾਨ, ਦੁੱਖ ਨਾਲ ਕਹਿਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਵੱਡੀ ਲਾਪ੍ਰਵਾਹੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਤੰਗ ਅਤੇ ਭੀੜ-ਭਾੜ ਵਾਲੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਅਸੀਂ ਕਪੂਰਥਲੇ ਦੀ ਰਿਆਸਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿਚ ਪੁੱਜੇ ਸੀ ਤੇ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਦੋ ਸਦੀਆਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਣਿਆ ਪੰਚ ਮੰਦਿਰ ਅਤੇ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਦਾ ਘੰਟਾ ਘਰ ਉਸ ਦੇ ...
ਸ਼ਹਿਰ ਨਹੀਂ, ਦਰਦ ਕਹਾਣੀ ਹੈ : ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ
(ਲੜੀ ਜੋੜਨ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਐਤਵਾਰ ਦਾ ਅੰਕ ਦੇਖੋ)
ਬੰਬ ਫਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬੰਬ ਫਟਣ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਰਿਸ਼ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਅੱਗ ਬੁਝਾਉਣ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਪਰ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਨੇ ਬੇਪਨਾਹ ਪੀੜਾ ਪਹੁੰਚਾਈ। ਇਹ ਬਾਰਿਸ਼ ਸੱਚੀ-ਮੁੱਚੀ ਕਾਲੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਸੀ। ਪਹਿਲੇ ਇਕ-ਦੋ ਘੰਟੇ ਮੀਂਹ ਦੀਆਂ ਕਣੀਆਂ ਮੋਟੀਆਂ, ਚਿੱਕੜ ਵਰਗੀਆਂ, ਚੰਬੜੀਆਂ, ਖੁਰਦਰੀਆਂ, ਸਿਆਹ ਕਾਲੀਆਂ ਸਨ। ਮਨਹੂਸ ਕਣੀਆਂ, ਜੋ ਇਸ ਮੀਂਹ ਵਿਚ ਕਾਬੂ ਆ ਗਏ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਗਏ। ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੇ ਕਈ ਦਰਿਆਵਾਂ, ਟੋਭਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਇਸ ਮੀਂਹ ਦੀਆਂ ਕਣੀਆਂ ਵਾਲਾ ਘਾਹ ਖਾਣ ਨਾਲ ਪਸ਼ੂ ਵੀ ਮਰਦੇ ਵੇਖੇ ਗਏ।
ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮੁਕੰਮਲ ਅੰਕੜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨੇ ਅਸੰਭਵ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦੈ ਦਸੰਬਰ, 1945 ਤੱਕ 1,50,000 ਮਰਦ-ਔਰਤਾਂ ਇਸ ਇਕ ਬੰਬ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਹ ਗਿਣਤੀ 1,92,000 ਸਮਝੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। (ਪਸ਼ੂ-ਪੰਛੀਆਂ, ਡੱਡੀਆਂ-ਮੱਛੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਭਲਾ ਕੌਣ ਕਰਦੈ)। ਉਧਰ ਕਰਨਲ ਟਿਬਟਸ, ਇਨੋਲਾਗੇ ਬੀ-29 ...
ਭਾਰਤੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਅਮਿੱਟ ਹਸਤਾਖ਼ਰ-127
ਬਹਾਰੋ ਫੂਲ ਬਰਸਾਓ.... ਸ਼ੰਕਰ-ਜੈਕਿਸ਼ਨ
(ਲੜੀ ਜੋੜਨ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਐਤਵਾਰ ਦਾ ਅੰਕ ਦੇਖੋ)
ਜੈਕਿਸ਼ਨ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਾਂ ਬੜੀ ਹੀ ਸੱਜਧਜ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਸੰਗੀਤ 'ਚ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਭਿਆਸ ਜਾਂ ਰੁਚੀ ਸਦਾ ਹੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਬੈਕਗਰਾਊਂਡ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਉਂਗਲੀਆਂ ਦਿਆਂ ਇਸ਼ਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਦੇ ਲਿਖਤੀ ਨੋਟ ਨਹੀਂ ਲਿਖੇ ਸਨ। ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 'ਚ ਉਹ ਰੁਮਾਂਟਿਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸ਼ਖ਼ਸ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਪੱਲਵੀ ਨਾਂਅ ਦੀ ਬੰਬਈ ਦੀ ਹੀ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇਕ ਲੜਕੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰੇਮ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪਰ ਜੈਕਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣ ਦੀ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਆਦਤ ਪੈ ਗਈ ਸੀ। ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਸੰਗਤ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਆਦਤ ਹੋਰ ਵਿਗਾੜ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਤ ਇਹ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਅਕਸਰ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਪੀਣ ਬੈਠ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਉਸ ਨੂੰ ਲੀਵਰ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਉਸ ਵੇਲੇ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਲਿਹਾਜ਼ਾ, 12 ਸਤੰਬਰ, 1971 ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸ਼ੰਕਰ ਨੂੰ ਪਹਿਲਵਾਨੀ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨਸ਼ੇ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਵੈਸੇ ਵੀ ਉਹ ਸਿੱਧੇ-ਸਾਦੇ ਸੁਭਾਅ ਵਾਲਾ ਸੀ ...
ਭੁੱਲੀਆਂ ਵਿਸਰੀਆਂ ਯਾਦਾਂ
1980 ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਿਸ਼ਵ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਲੰਦਨ ਵਿਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਵਕਤ ਉਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਨਿਰੋਲ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਵਪਾਰੀ ਜਾਂ ਕਬੂਤਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਲੰਦਨ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਜਿਹੜੇ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਘਰਦਿਆਂ ਕੋਲੋਂ ਤੇ ਸਮਾਜ ਕੋਲੋਂ ਡਰਦੇ ਮਨ ਆਈਆਂ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਰ ਸਕਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਨੇ ਲੰਦਨ ਪਹੁੰਚ ਕੇ ਸਾਰੇ ਮਨ ਆਏ ਕੰਮ ਕੀਤੇ।
ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਕੈਲਾਸ਼ਪੁਰੀ ਜੋ ਲੰਦਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ 'ਸੇਜ ਉਲਝਣਾਂ' ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਛਪਦੇ ਇਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ 'ਕੌਮੀ ਏਕਤਾ' ਵਿਚ ਲੜੀਵਾਰ ਕਾਲਮ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਲਿਖਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ ਵੀ ਇਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿਚ ਹਾਜ਼ਰ ਸਨ।
ਸਾਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿਚੋਂ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਕੈਲਾਸ਼ਪੁਰੀ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਸ: ਗੋਪਾਲ ਸਿੰਘ ਪੁਰੀ ਨੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਸੇਖੋਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਜਾਣ ਲਈ ਮਨਾਇਆ। ਸੇਖੋਂ ਜੀ ਵੀ ਮੰਨ ਗਏ ਤੇ ਜਾਣ ਲਈ ਹਾਂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੋਹਣ ਸਿੰਘ ਮੀਸ਼ਾ ਵਰਗੇ ਲੇਖਕ ਲੱਗੇ ...
ਜਿਊਣ ਸ਼ੈਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਖ਼ੁਸ਼ੀਆਂ
(ਲੜੀ ਜੋੜਨ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਐਤਵਾਰ ਦਾ ਅੰਕ ਦੇਖੋ)
ਇਨਸਾਨ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਖਾਂਦਾ-ਪੀਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਇਸ ਤੱਥ ਦਾ ਵੀ ਜਾਣੂ ਹੈ ਕਿ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਖਾਣ ਪੀਣ ਨਾਲ ਕੁਝ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਠੀਕ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ ਤੇ ਕੁਝ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਨੇ। ਅੱਜ ਦੀ ਘੜੀ, ਮੁਲਕ, ਮਾਹਿਰ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਏ ਕਿ ਸਹੀ ਖਾਣਾ ਕੀ ਹੈ! ਨਿੱਤ ਦਿਨ ਜਿੰਨੇ ਲੇਖ (ਇਹ ਲੇਖ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ) ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਲਿਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਨੇ ਕੋਈ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ। ਕਦੇ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਮਿਜਾਜ਼ ਨੂੰ ਚੜ੍ਹਦੀ ਕਲਾ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਆਹ ਖਾਓ-ਪੀਓ ਜਾਂ ਅਨਰਜੀ ਦੀ ਪੱਧਰ ਉਛਲਦੀ ਰੱਖਣ ਵਾਸਤੇ ਫਲਾਂ ਕੁਝ ਖਾਓ। ਜੇ ਭਾਰ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਨਾ ਖਾਓ, ਔਹ ਨਾ ਕਰੋ, ਵਗੈਰਾ-ਵਗੈਰਾ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਝਾਂਸੇ, ਦਲੀਲਾਂ ਵਕਤੀ, ਮੁਰੰਮਤਾਂ ਨੇ। ਅਸੀਂ ਜਦ ਲੰਮੀ ਉਮਰ ਲਈ ਜਿਊਣ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਰੋਲ ਨੂੰ ਦੂਰਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਨਾਲ ਸਮਝਣਾ ਹੈ।
ਜਿਥੋਂ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੀਆਂ ਔਸਤਨ ਉਮਰਾਂ ਲੰਮੀਆਂ ਨੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ, ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਲੋਕ ਕੀ ਖਾਂਦੇ ਨੇ ਜਾਂ ...
ਆਓ, ਰੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕਰੀਏ...
ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚੋਂ ਦੀ ਲੰਘਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਛੱਪੜਾਂ, ਟੋਭਿਆਂ ਅਤੇ ਖੂਹਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਥੱਕੇ ਹਾਰੇ ਬਾਪੂਆਂ, ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵਰਗੇ ਨਿਰਾਸ਼ੇ ਅਤੇ ਡਿਗੂੰ-ਡਿਗੂੰ ਕਰਦੇ ਬੋਹੜਾਂ-ਪਿੱਪਲਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਬਹੁਤ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੀ ਸੱਚੀਉਂ ਸਾਨੂੰ ਮਾਵਾਂ ਵਰਗੇ ਬੋਹੜ ਪਿੱਪਲ ਹੁਣ ਸੰਤਾਪ ਜਾਂ ਫਿਰ ਬੋਝ ਜਾਪਣ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ? ਨਾਲੇ ਇਹ ਸਭ ਰੁੱਖ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਧੁਰੋਂ ਹੀ 'ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਦਾਨ' ਦਿੰਦੇ ਆਏ ਹਨ.... ਸਾਡੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਸਮੇਤ ਸਭ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਧਰਤੀ ਨਾਂਅ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ 'ਤੇ ਹੋਂਦ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਰੁੱਖਾਂ' ਕਰਕੇ ਹੈ। ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਘਰਾਂ/ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ, ਪਿੰਡਾਂ-ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ, ਬੰਨਿਆਂ 'ਚ ਪੁੱਟਣ/ਵੱਢਣ ਦੀ ਜਿਹੜੀ ਹੋੜ ਇਸ ਅਖੌਤੀ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਯੁੱਗ 'ਚ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਯੁੱਗ 'ਚ ਲੱਗੀ ਹੋਵੇ। ਹਰ ਪਾਸੇ ਰੁੱਖਾਂ 'ਤੇ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਕੁਹਾੜਾ ਚਲਾ ਕੇ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ 'ਉਜਾੜਾ' ਪਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਟਾਂ, ਪੱਥਰਾਂ, ਸੰਗਮਰਮਰ, ਕੰਕਰੀਟ ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਦੇ 'ਜੰਗਲ ਹੀ ਜੰਗਲ' ...
ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਖੇ ਜੇਲ੍ਹ 'ਚ ਪੰਜਾਬਣਾਂ ਵੀ ਹਨ ਕੈਦ
ਟੋਰਾਂਟੋ ਪੀਅਰਸਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਡਰੱਗ ਸਮੱਗਲ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਹੇਠ ਕਾਬੂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋਸ਼ਣਾਂ ਕਰਕੇ ਕਿਚਨਰ ਸਥਿਤ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤ ਕੈਦਣਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕੈਦਣਾਂ ਵੀ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਅੱਧੀ ਦਰਜਣ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪੰਜਾਬਣਾਂ ਹਨ।
ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਚ ਮੁਜਰਮ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪੰਜ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜੇਲ੍ਹ ਉਂਟਾਰੀਓ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਿਚਨਰ ਵਿਖੇ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ 220 ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ। ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ 168 ਔਰਤਾਂ ਸਜ਼ਾ ਭੁਗਤ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਕਤਲ, ਇਰਾਦਾ ਕਤਲ, ਲੁੱਟ, ਕੁੱਟ, ਫਰਾਡ, ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਵਗੈਰਾ ਦੇ ਦੋਸ਼/ਕੇਸ ਸਾਬਿਤ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ ਸਜ਼ਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਕੈਦਣਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀਆਂ ਦਾ ਸਵਰਗ ਸਿਰਜਣ ਕੈਨੇਡਾ ਆਈਆਂ ਪਰ ਮੁਜਰਮ ਹੋ ਗਈਆਂ ਦੋਸ਼ਣਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਟੋਰਾਂਟੋ ਪੀਅਰਸਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਰਾਹੀਂ ਡਰੱਗ ਸਮੱਗਲ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ਹੇਠ ਕਾਬੂ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੋਸ਼ਣਾਂ ...
ਕਈ ਕੋਟਿ ਅਕਾਸ ਬ੍ਰਹਮੰਡ
ਸਾਡਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਸ਼ਬਦ ਕਹਿ ਦੇਈਏ ਤਾਂ ਬਾਕੀ ਕੀ ਬਚਦਾ ਹੈ। ਭਾਸ਼ਾਈ ਅਰਥ/ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਸਾਰਾ ਦਿਸਦਾ ਅਣਦਿਸਦਾ ਸੰਸਾਰ, ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਸੰਕੇਤ ਵਿਚ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਕਈ ਕੋਟਿ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡਾਂ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਅਨੇਕ ਥਾਵਾਂ ਉੱਤੇ ਵਰਤਦੀ ਹੈ। ਸਾਧਾਰਨ ਆਦਮੀ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਚੰਗੇ ਖੋਜੀ/ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੀ ਇਸ ਸੰਕੇਤ ਨੂੰ ਸਤੱਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹ-ਸੁਣ ਛੱਡਦੇ ਹਨ। ਵੀਹਵੀਂ ਤੇ ਇੱਕੀਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨ ਨੇ ਸਾਡੀ ਸਦੀਆਂ ਦੀ ਸੋਚ ਸਿਆਣਪ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਉਲਟਾ-ਪੁਲਟਾ ਸੁੱਟੇ ਹਨ। ਅਸੰਭਵ, ਅਜੀਬ ਤੇ ਮੰਨਣ ਨੂੰ ਔਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਵਿਗਿਆਨੀ। ਸੁੰਨ/ ਵੈਕਿਊਮ/ ਖ਼ਲਾਅ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਸਾਡਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੁੰਨੇ ਹੀ ਤੇ ਸਭ ਕਿਛ ਹੋਆ ਦਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਐਲਾਨ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੁੰਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਨਹੀਂ ਅਨੇਕਾਂ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਬੁਲਬੁਲੇ ਵਾਂਗ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਧਾਰਨਾ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਕੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਗੁਰਬਾਣੀ ਹੈਰਾਨ ਕਰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਪ੍ਰੰਤੂ ਨਵੀਨਤਮ ਵਿਗਿਆਨ ਇਸੇ ਧਾਰਨਾ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ/ਬ੍ਰਹਿਮੰਡਾਂ ਦੇ ...
ਨੱਥ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਮਨਪਸੰਦ ਗਹਿਣਾ ਕਿਵੇਂ ਬਣੀ?
ਨੱਥ ਨੱਕ ਦਾ ਜ਼ੇਵਰ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਅੱਜਕਲ੍ਹ ਆਮ ਹੀ ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਦੀ-ਵਿਆਹ 'ਤੇ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਜ਼ੇਵਰ ਦੀ ਲੰਮੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਜ਼ੇਵਰ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਨਾਲ ਕੋਈ ਤਾਲੁਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਨੱਥ ਬਾਰੇ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਇਕ ਅਫਸਰ ਤੇ ਆਲਮ ਲੈਫ: ਐਡਵਰਡ ਮੋਰ ਨੇ 1790 ਈ: ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, 'ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਨਾਨੀਆਂ ਵਿਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਂਝੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨੱਕ ਵਿਚ ਕੜ੍ਹਾ, ਛੱਲਾ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਜ਼ੇਵਰ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂਆਂ ਦੀ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਨੱਥ ਆਖਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੱਥ 'ਤੇ ਕਾਫੀ ਢੇਰ ਸਾਰਾ ਪੈਸਾ ਖਰਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਪਣੇ ਰੋਅਬ ਤੇ ਚੌਧਰ ਵਾਸਤੇ ਇਸ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।'
ਬੜੀ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਨੱਕ ਦੀ ਨੱਥ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅੱਜ ਸੁਹਾਗ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਹੜੀ ਵਹੁਟੀਆਂ ਦੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਮੁੱਢ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਹੈ। ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਦੇ ਕਲਾਸੀਕਲ ਅਦਬ 'ਚ ਇਸ ਗਹਿਣੇ ਦੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਵੈਦਿਕ ਲਿਖਤਾਂ ਵੀ ਨੱਥ ਬਾਰੇ ਅਸਲੋਂ ਚੁਪ ਹਨ। ਨੱਥ, ਨੱਥਣੀ, ਨੱਥਿਆ, ਨੱਥਾ, ਨੱਥ ਦੋਗ ਤੇ ਨੱਥਣੀਆਂ ਵਰਗੇ ਇਹ ਸਾਰੇ ...
