ਮਾਣਯੋਗ ਪੈਰਾ ਅਥਲੈਟਿਕ ਚੈਂਪੀਅਨ-ਏਕਤਾ

ਬਚਪਨ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਸਜਾਉਣ ਵਾਲੀ ਏਕਤਾ ਨੇ ਕਦੇ ਇਹ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਦਿਨ ਉਸ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਕ ਵੀਲਚੇਅਰ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਹੀ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਸਕੇਗੀ ਪਰ ਉਹ ਹਾਰੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਬੜੇ ਫ਼ਖਰ ਨਾਲ ਆਖਦੀ ਹੈ ਕਿ 'ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਹਮਾਰੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਜੀਨਾ ਤੋ ਹਮਾਰੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਹੈ'। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਵੀਲਚੇਅਰ 'ਤੇ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਆਖ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਜੇ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਬਾਕੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਤੇ ਹੌਸਲੇ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਏਕਤਾ ਦਾ ਜਨਮ 7 ਜੂਨ, 1985 ਨੂੰ ਪਿਤਾ ਬਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਿਯਾਨ ਦੇ ਘਰ ਮਾਤਾ ਰੇਨੂ ਬਿਯਾਨ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਹਿਸਾਰ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਏਕਤਾ ਪੜ੍ਹ-ਲਿਖ ਕੇ ਡਾਕਟਰ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਉਸ ਨੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਕਰ ਲਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ 12ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਕਰਕੇ ਉਚੇਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਚਲੀ ਗਈ। ਸਾਲ 2003 ਵਿਚ ਉਹ ਆਪਣੀ ਸਹਿਪਾਠੀ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਾਰ ਵਿਚ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਸੋਨੀਪਤ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਤਾਂ ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਕਾਰ ਪਾਰਕਿੰਗ ਲਈ ਖੜ੍ਹੀ ਹੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੜ੍ਹੀ ਕਾਰ ਉੱਪਰ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਟਰੱਕ ਆ ਪਲਟਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਾਰ ਵਿਚ ਸਵਾਰ ਪੰਜ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਹੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਏਕਤਾ ਸਖਤ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਈ।
ਏਕਤਾ ਦਾ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਇਲਾਜ ਚੱਲਿਆ ਤੇ ਉਹ ਠੀਕ ਤਾਂ ਹੋ ਗਈ ਪਰ ਉਸ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਟੁੱਟਣ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਨਿਚਲਾ ਹਿੱਸਾ ਨਕਾਰਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਅਸਹਿ ਸਦਮਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਏਕਤਾ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਚੱਲ-ਫਿਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਕਦੀ, ਸਗੋਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਵੀਲਚੇਅਰ 'ਤੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਊਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਸੀ। ਇਕ ਦਿਨ ਏਕਤਾ ਡੂੰਘੇ ਸਦਮੇ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਅਤੀਤ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਰਹੀ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਭਵਿੱਖ ਉਸ ਨੂੰ ਧੁੰਦਲਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਕਮਰੇ ਅੰਦਰ ਚੱਲ ਰਹੇ ਪੱਖੇ 'ਤੇ ਗਈ ਤਾਂ ਉਹ ਸੋਚਣ ਲੱਗੀ ਕਿ ਪੱਖਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹਵਾ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹਵਾ ਆਉਣੀ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇਕਦਮ ਆਪਣੇ ਕਮਰੇ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆਈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਰਾ ਆਲਾ-ਦੁਆਲਾ ਹੀ ਪੱਖੇ ਦੀ ਗਤੀ ਵਾਂਗ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਲੱਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੀਲਚੇਅਰ ਦੌੜਾਈ ਤੇ ਮਨ 'ਚੋਂ ਇਕ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ ਕਿ 'ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਰੁਕਣ ਦਾ ਨਹੀਂ, ਚੱਲਣ ਦਾ ਨਾਂਅ ਹੈ।' ਏਕਤਾ ਨੇ ਹੌਸਲੇ ਦੀ ਅੰਗੜਾਈ ਭਰੀ ਤੇ ਉਸੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਉਸ ਨੇ ਇਹ ਸੰਕਲਪ ਕਰ ਲਿਆ। ਏਕਤਾ ਉਚੇਰੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤਾਂ ਕਰ ਹੀ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਖੇਲ-ਕੁੱਦਣ ਨੂੰ ਵੀ ਕਰਦਾ ਤਾਂ ਸਬੱਬ ਨਾਲ ਉਸ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਅਰਜਨ ਐਵਾਰਡ ਵਿਜੇਤਾ ਅਮਿਤ ਸਰੋਆ ਨਾਲ ਹੋਈ ਤਾਂ ਬਸ ਉਸ ਨੇ ਵੀਲਚੇਅਰ ਖੇਡ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਐਸੀ ਉਤਾਰੀ ਕਿ ਅੱਜ ਉਸ ਨੂੰ ਵੀਲਚੇਅਰ 'ਤੇ ਖੇਡ ਕੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖਿਡਾਰਨ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਹਾਸਲ ਹੈ।
ਸਾਲ 2016 ਵਿਚ ਉਹ ਜਰਮਨੀ ਕਲੱਬ ਥਰੋਅ ਵਿਚ ਖੇਡਣ ਗਈ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਪੰਚਕੂਲਾ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਪੈਰਾ ਅਥਲੈਟਿਕ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਕਲੱਬ ਥਰੋਅ ਵਿਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਡਿਸਕਸ ਥਰੋਅ ਵਿਚ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜੇਤੂ ਰਹੀ। ਸਾਲ 2017 ਵਿਚ ਜੈਪੁਰ ਵਿਖੇ ਹੋਈ ਪੈਰਾ ਅਥਲੈਟਿਕ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਵਿਚ ਕਲੱਬ ਥਰੋਅ ਵਿਚ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਅਤੇ ਡਿਸਕਸ ਥਰੋਅ ਵਿਚ ਵੀ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਵਿਜੇਤਾ ਬਣੀ। ਸਾਲ 2017 ਵਿਚ ਹੀ ਲੰਡਨ ਵਿਚ ਹੋਈਆਂ ਵਰਲਡ ਪੈਰਾ ਅਥਲੈਟਿਕ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਖੇਡਦਿਆਂ ਪੂਰੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਰੈਂਕ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਸੰਸਾਰ 'ਚੋਂ 6ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹਿ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਾਣ ਵਧਾਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਡੁਬਈ ਵਿਖੇ ਗਰੈਂਡ ਪ੍ਰੈਕਸ ਵਿਚ ਖੇਡਦਿਆਂ ਪੂਰੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿਚ ਚੌਥੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਵੀ ਉਸ ਦੇ ਨਾਂਅ ਬੋਲਦਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2018 ਵਿਚ ਵੀ ਉਸ ਨੇ ਖੇਡਦਿਆਂ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਿਆ। ਏਕਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਸਾਲ 2020 ਵਿਚ ਟੋਕੀਓ ਵਿਖੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਉਲੰਪਿਕ ਵਿਚ ਖੇਡਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿਚ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਯਕੀਨ ਨਾਲ ਆਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਟੋਕੀਓ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਕੌਮੀ ਤਿਰੰਗਾ ਜ਼ਰੂਰ ਲਹਿਰਾਏਗੀ। ਏਕਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਪਲਬਧੀਆਂ ਲਈ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਕੋਚ ਅਮਿਤ ਸਰੋਆ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਗ ਰਹਿਨੁਮਾਈ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਮੰਜ਼ਿਲ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ।

-ਮੋਬਾ: 98551-14484

ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਹਾਕੀ ਖੇਡ ਲਈ ਮਸੀਹਾ

ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ 'ਚ ਜੋ ਆਪਣਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਸ ਨੂੰ ਇਕ ਠੀਕ ਸੇਧ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੇਡ ਮੁਹੱਬਤੀ ਚੁੱਕੇ ਕਦਮ ਤਾਂ ਮੁਬਾਰਕ ਪਰ ਉਸ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਡ ਖੇਤਰ ਦਾ ਭਲਾ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਹੋ ਰਿਹਾ, ਵਿਚਾਰਨਾ ਅਸੀਂ ਇਹ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਮਦਦ, ਕੋਈ ਵੀ ਸਹਾਇਤਾ ਤਦ ਹੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾਯੋਗ ਬਣਦੀ ਹੈ ਜੇ ਉਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਣ, ਸਾਰਥਿਕ ਹੋਣ। ਹਾਕੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੌਮੀ ਖੇਡ ਹੈ। ਹਾਕੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਜਿੰਦ-ਜਾਨ ਰਹੀ ਸੀ, ਹੁਣ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਹੇਗੀ। ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ 'ਚ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਖੇਡ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ, ਇਕ ਮਾਣਯੋਗ ਰੁਤਬਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਹਾਕੀ ਦੇ ਖੇਤਰ 'ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਮੱਲਾਂ ਮਾਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਹਾਕੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਾਲ ਲਬਰੇਜ ਸੂਬਾ ਹੈ ਪਰ ਰਾਹ 'ਚ ਕਈ ਰੁਕਾਵਟਾਂ, ਮੁਸ਼ਕਿਲਾਂ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਪੁੰਗਰਦੇ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਆਪਣੇ ਖੇਡ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ 'ਚ ਹੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਐਸਟਰੋਟਰਫ ਮੈਦਾਨਾਂ ਦੀ ਕਮੀ, ਹਾਕੀ ਸਟਿੱਕਾਂ ਅਤੇ ਹਾਕੀ ਕਿੱਟਾਂ ਦੀ ਘਾਟ, ਚੰਗੀ ਖੁਰਾਕ ਨਹੀਂ, ਚੰਗੇ ਹਾਕੀ ਕਲੱਬਾਂ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ, ਚੰਗੀਆਂ ਹਾਕੀ ਅਕੈਡਮੀਆਂ ਦੀ ਕਮੀ ਪਰ ਹਾਕੀ ਪ੍ਰੇਮ ਫਿਰ ਵੀ ਅਮਰ ਰਿਹਾ। ਖੇਡ ਮੈਦਾਨਾਂ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਹਾਕੀ ਖੇਡਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਫਿਰ ਵੀ ਜਿਉਂਦੀ ਰਹੀ। ਕੋਈ ਦੱਸੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵਸਦੇ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਪੱਖੋਂ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ?
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚ ਹਾਕੀ ਦਮ ਤੋੜਦੀ ਚਲੀ ਗਈ। ਉਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕਈ ਪਿੰਡਾਂ 'ਚ ਹਾਕੀ ਦਾ ਕੋਈ ਨਾਮਲੇਵਾ ਵੀ ਨਾ ਰਿਹਾ। ਹਾਕੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦਾ ਗਿਆ। ਜਿਸ ਖੇਡ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਰਹੀ, ਉਹ 'ਪਛਾਣ' ਵੀ ਖ਼ਤਰੇ 'ਚ ਪੈਂਦੀ ਚਲੀ ਗਈ। ਅਸੀਂ ਪੁੱਛਦੇ ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਢੰਡੋਰਾ ਪਿੱਟਣ ਵਾਲੇ ਸਾਡੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਿਥੇ ਰਹੇ? ਅਸਾਂ ਸੁਣਿਐ ਕਿ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਤਨ ਵਾਸੀਆਂ ਦੇ ਖੇਡ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਬੁਲੰਦੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਲੱਖਾਂ-ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੋਸਤੋ! ਜਿਸ ਸੂਬੇ ਦਾ ਖੇਡ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੀ ਮੁੱਕਦਾ ਗਿਆ, ਟੁੱਟਦਾ ਗਿਆ, ਫਿਰ ਕਿਸ ਖੇਡ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਬੁਲੰਦੀ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਸੀ। ਇਕੱਲੀ ਕਬੱਡੀ ਹੀ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਖੇਡ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਹੀਂ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਡੁੱਲ੍ਹੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ।
ਇਥੇ ਹੀ ਬਸ ਨਹੀਂ, ਹਕੀਕਤ ਤਾਂ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਖੇਡਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਚੌਧਰੀਆਂ ਨਾਲ ਮੂੰਹ ਲਾਇਆ। ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਤਾਲਮੇਲ ਰੱਖਿਆ। ਲੱਖਾਂ-ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਕਾਹਦੇ ਵਾਸਤੇ? ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਚੌਧਰੀਆਂ ਨੇ ਹੀ ਤਾਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਚੂਨਾ ਲਾਇਆ ਹੈ। ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਵਸਦੇ ਸਾਡੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਮਿਹਨਤ-ਮੁਸ਼ੱਕਤ ਨਾਲ ਕਮਾਏ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਜੇ ਕਿਤੇ ਖੇਡ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਵਰਤਦੇ ਤਾਂ ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖੇਡ ਜਗਤ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵੱਖਰੀ ਹੀ ਹੋਣੀ ਸੀ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਉਹ ਵੀ ਨਾਜ਼ ਕਰਦੇ, ਫਖ਼ਰ ਵੀ ਕਰਦੇ।
ਕਬੱਡੀ ਵਾਂਗ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਜੇ ਕਿਤੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕੌਮੀ ਖੇਡ ਹਾਕੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉੱਚਾ ਚੁੱਕਣ ਦਾ ਬੀੜਾ ਉਠਾ ਲੈਂਦੇ, ਗਰਾਸ ਰੂਟ ਤੋਂ ਤਾਂ ਫਿਰ ਅੱਜ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਾਕੀ ਦਾ ਪੂਰੇ ਸੰਸਾਰ 'ਚ ਜੇਤੂ ਬਿਗਲ ਵੱਜਦਾ ਰਹਿੰਦਾ। ਪੰਜਾਬ 'ਚ 60 ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਰਗਾ ਹਾਕੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ। ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਹਾਕੀ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਗੁਰਬਤ ਬੇਕਸੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਚਰਚਾ ਵਿਚ ਰਹੀ। ਜਿਸ ਖੇਡ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਣ ਦਿੱਤਾ, ਸਤਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਤ੍ਰਿਸਕਾਰਿਆ। ਹਾਕੀ ਨਾਲ ਕੌਮੀ ਖੇਡ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਤਾਂ ਸਭ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਗਿਆ ਪਰ ਕਬੱਡੀ ਨਾਲ ਮਾਂ-ਖੇਡ ਦਾ ਇਕ ਨਵਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਹੋਂਦ 'ਚ ਆ ਗਿਆ। ਅਸੀਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਮਾਂ-ਖੇਡ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕੇ। ਕੀ ਕਦੇ ਕੋਈ ਖੇਡ ਮਾਂ-ਖੇਡ ਵੀ ਹੁੰਦੀ? ਮੀਡੀਆ, ਪਬਲਿਕ ਵੀ ਕਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਨੇਤਾ ਵੀ ਦੁਹਾਈ ਦਿੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਾਡੇ ਕੁਮੈਂਟੇਟਰ ਵੀ। ਸਾਨੂੰ ਲਗਦੈ ਮਾਂ-ਖੇਡ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਅਸੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਭਾਵੁਕ ਕਰਨ ਲਈ ਜੋੜ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਦਾ ਕਬੱਡੀ ਨੂੰ ਹਾਕੀ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਖੇਡ ਅਖਵਾਉਣ ਨਾਲੋਂ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਭ ਹੋਇਆ। ਫਿਰ ਪਿੰਡ-ਪਿੰਡ, ਗਲੀ-ਗਲੀ, ਮੁਹੱਲੇ-ਮੁਹੱਲੇ ਕਬੱਡੀ ਕੱਪਾਂ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ। ਮਦਦ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ। ਫਿਰ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਕਬੱਡੀ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਸਾਡੀ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਇਸ ਰੁਝਾਨ 'ਚ ਹੀ ਵਹਿ ਤੁਰੀ। ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਹੋਰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੋਏ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਲਿਖਣ ਵਾਲੀ ਕਲਮ ਕਬੱਡੀ ਵਿਰੋਧੀ ਨਹੀਂ। ਹਾਕੀ ਅਤੇ ਕਬੱਡੀ ਪੰਜਾਬੀ ਖੇਡ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਹਨ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੋਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਲਾ ਅੰਤਰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕਬੱਡੀ ਅਤੇ ਬੈਲ-ਗੱਡੀਆਂ ਸਾਡੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਖੇਡ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਤਾਂ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਖੇਡ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਜੇ ਕਿਤੇ ਭਰਪੂਰ ਮਦਦ ਕੌਮੀ ਖੇਡ ਹਾਕੀ ਦੀ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਨਤੀਜੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਹੀ ਹੋਣੇ ਸਨ।
ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਖੇਡ ਮੇਲੇ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਨੇ ਅਤੇ ਕਿਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਡ ਮੇਲਿਆਂ 'ਚ ਵੀ ਉਹ ਬੜੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਵਡਮੁੱਲਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਫਸੋਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡ ਮੇਲਿਆਂ 'ਚੋਂ ਵੀ ਹਾਕੀ ਗਾਇਬ ਹੈ। ਸੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਹਾਕੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਵੀ ਹੱਲਾਸ਼ੇਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ, ਜਿਹੜੀ ਇਕ ਉਲੰਪਿਕ ਖੇਡ ਹੈ। ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀ ਹਾਕੀ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਹੁਣ ਵੀ ਪ੍ਰਯੋਜਕਾਂ ਵਜੋਂ ਨਿਤਰਨ। ਗਰਾਸ ਰੂਟ 'ਤੇ ਵੀ ਹਾਕੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਮੂਲ ਦਾ ਖਿਡਾਰੀ ਜਦੋਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਮੰਚ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਦਾ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਜੂਨੀਅਰ ਵਰਲਡ ਕੱਪ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਖੁਮਾਰੀ ਨਾਲ ਉਹ ਝੂਮੇ। ਇਸ ਲਈ ਹਾਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੱਚੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ 'ਚ ਹਾਕੀ ਅਕੈਡਮੀਆਂ ਸਥਾਪਤ ਕਰਵਾਉਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ, ਆਪਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਜਾਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂਅ 'ਤੇ। ਹਾਕੀ ਮੈਦਾਨ ਐਸਟਰੋਟਰਫ ਜਾਂ ਘਾਹ ਵਾਲੇ ਮੈਦਾਨ ਹੋਂਦ 'ਚ ਲਿਆਉਣ। ਭਾਰਤੀ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਦੇ ਖਰਾਬ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਵਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਜੇ ਹਾਕੀ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਕੁਝ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਹਾਕੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਖੁਦ ਹਾਕੀਆਂ, ਹਾਕੀ ਕਿੱਟਾਂ ਵੰਡਣ। ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਲਈ ਇਨਾਮੀ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਵਲੋਂ ਬੰਦ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਇਕ ਆਮ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਘਰ ਤੱਕ ਸਿੱਧੀ ਪਹੁੰਚਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਹਾਕੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਪੈਦਾ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਦਮ ਤੋੜ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪੈਸੇ ਦੀ ਕਮੀ ਕਰਕੇ।

-ਡੀ. ਏ. ਵੀ. ਕਾਲਜ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ।
ਮੋਬਾ: 98155-35410

ਕਾਸ਼! ਅਸੀਂ ਵੀ ਹਰਿਆਣੇ 'ਚ ਜੰਮੇ ਹੁੰਦੇ

1947 'ਚ ਭਾਰਤ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ। ਲੱਖਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਰੇ ਗਏ, ਅਸਮਤਾਂ ਲੁੱਟੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਕਰੋੜਾਂ-ਅਰਬਾਂ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਸਾੜੀ ਗਈ ਤੇ ਉਹ ਦੁਖਾਂਤ ਵਾਪਰਿਆ ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਵਾਪਰਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜੇ ਬਦਲਦੇ ਸਨ, ਪਰਜਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪੁੱਟੀ ਜਾਂਦੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਇਆ ਦੁਆਬ ਉਦੋਂ ਆਪਣਾ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਜੋਗਾ ਅਨਾਜ ਵੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਜੋਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਰਿਹਾ। ਪਰ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਛੱਡਿਆ। ਮੰਗਤੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਣੇ। ਨੰਗੇ ਧੜ ਹਿੰਮਤ ਕੀਤੀ ਤੇ ਮੁੜ ਪੈਰਾਂ ਉੱਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਏ। ਅਨਾਜ ਏਨਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅੱਧੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਢਿੱਡ ਇਹ 'ਕੱਲੇ ਹੀ ਭਰਨ ਲੱਗੇ। ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਮੱਲਾਂ ਮਾਰੀਆਂ ਪਰ ਕਈ ਖੇਤਰ ਐਸੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਮੱਲਾਂ ਮਾਰਦੇ ਇਹ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਖੇਤਰ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਹੈ।
1951 ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਪਹਿਲੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਉਦੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਜਿੰਨੇ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚ 80 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੰਜਾਬੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸਨ। ਨਿੱਕਾ ਸਿੰਘ, ਛੋਟਾ ਸਿੰਘ, ਬਖਤਾਵਰ ਸਿੰਘ, ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਮਦਨ ਲਾਲ, ਮੱਖਣ ਸਿੰਘ, ਸੋਮ ਨਾਥ, ਤੇਜਾ ਸਿੰਘ, ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ, ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ, ਪਰਸਾ ਸਿੰਘ, ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ, ਐੱਸ ਬਖਸ਼ੀ, ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ, ਗੁਰਬਚਨ ਸਿੰਘ, ਕੇਸਰ ਸਿੰਘ, ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਤੇ ਸੂਰਤ ਸਿੰਘ ਆਦਿ ਪੰਜਾਬੀ ਖਿਡਾਰੀ ਵਿਕਟਰੀ ਸਟੈਂਡ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹੇ। ਪੰਜਾਬੀ ਫੌਜੀ ਖੇਡਾਂ 'ਤੇ ਛਾ ਗਏ। ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵਿਚ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮੂਹਰੇ ਸਨ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਯਾਦਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਰਾਜਾ ਭਲਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਤੇ ਪ੍ਰੋ: ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਸੋਂਧੀ। ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤੀ ਦਲ ਦਾ ਝੰਡਾਬਰਦਾਰ ਸੀ। ਬ੍ਰਿਗੇਡੀਅਰ ਦਲੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਜੋਤ ਜਗਾਈ ਸੀ। ਦੂਜੀਆਂ ਤੇ ਤੀਜੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਤਾਂ ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਤਗਮੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਜਿੱਤੇ ਲਗਪਗ ਸਾਰੇ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਜਿੱਤੇ। ਟੋਕੀਓ ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੰਜੇ ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਜੂੜਿਆਂ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਸਨ। ਜਕਾਰਤਾ ਤੇ ਬੈਂਕਾਕ ਤੋਂ ਵੀ ਬਹੁਤੇ ਤਗਮੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਜਿੱਤੇ।
ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਚੜ੍ਹਤ 1960ਵਿਆਂ ਤੇ 70ਵਿਆਂ ਤੱਕ ਰਹੀ। ਪਰ 80ਵਿਆਂ ਤੋਂ ਇਹ ਐਸੀ ਹੇਠਾਂ ਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਕਿ ਇਹਦਾ ਗਰਾਫ ਹੋਰ ਹੇਠਾਂ ਹੀ ਹੇਠਾਂ ਨੂੰ ਜਾਈ ਜਾ ਰਿਹੈ। ਖੇਡਾਂ ਵਾਲਾ ਪੰਜਾਬ ਨਸ਼ਿਆਂ ਵਾਲਾ ਪੰਜਾਬ ਜੁ ਬਣ ਗਿਆ ਹੋਇਐ! ਜੇ ਕੋਈ ਖੇਡਣ ਦਾ ਜੇਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੀ ਹਰਿਆਣੇ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਾਂਗ ਬਾਂਹ ਨਹੀਂ ਫੜੀ ਜਾਂਦੀ ਤੇ ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਿੰਨੀ ਕਦਰ ਕੀਮਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ।
ਸਵਾਲ ਹੈ, ਉਲੰਪਿਕ, ਏਸ਼ੀਆ, ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਤੇ ਕੌਮੀ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿਚ ਜੋ ਜਲੌਅ ਪੰਜਾਬੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ, ਉਹ ਮੱਧਮ ਕਿਉਂ ਪੈਂਦਾ ਜਾਂਦੈ? ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਹਰਿਆਣਾ ਕਿਵੇਂ ਅੱਗੇ ਵਧੀ ਜਾਂਦੈ? ਗੋਲਡਕੋਸਟ ਦੀਆਂ 21ਵੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ 66 ਤਗਮਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਕੇਵਲ 3 ਤਗਮੇ ਪੰਜਾਬੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂਅ ਹਨ, ਜਦ ਕਿ ਹਰਿਆਣੇ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ 22 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਹਰਿਆਣੇ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ 9 ਸੋਨ, 6 ਚਾਂਦੀ ਤੇ 7 ਕਾਂਸੀ ਤਗਮਿਆਂ ਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਸਿਰਫ਼ 1 ਚਾਂਦੀ ਤੇ 2 ਕਾਂਸੀ ਤਗਮਿਆਂ ਦਾ ਹੀ ਹੈ। ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਬੜੇ ਬਹਾਦਰ, ਮਿਹਨਤੀ ਤੇ ਤਕੜੇ ਜੁੱਸਿਆਂ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਹੇਠ ਸੋਟਾ ਫੇਰਨਾ ਚਾਹੀਦੈ ਕਿ ਕਸਰ ਕਿਥੇ ਹੈ?
2014 ਦੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ 15 ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਦਾ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹਰਿਆਣੇ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪੰਜ ਸੋਨ ਤਗਮਿਆਂ ਦਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਲ 64 ਤਗਮਿਆਂ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਲੋਂ ਜਿੱਤੇ ਕੁਲ ਤਗਮਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 9 ਸੀ। 1 ਸੋਨਾ, 4 ਚਾਂਦੀ ਤੇ 4 ਤਾਂਬੇ ਦੇ। ਹਰਿਆਣੇ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਕੁਲ 21 ਤਗਮਿਆਂ ਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ 5-13-3 ਤਗਮੇ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੇਤੂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸੋਨੇ, ਚਾਂਦੀ ਤੇ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਤਗਮਿਆਂ ਲਈ 16 ਲੱਖ, 11 ਲੱਖ ਤੇ 6 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤੇ ਜਦ ਕਿ ਹਰਿਆਣੇ ਨੇ 1 ਕਰੋੜ, 50 ਲੱਖ ਤੇ 25 ਲੱਖ ਦੇ ਇਨਾਮ ਦਿੱਤੇ।
ਉਦੋਂ ਖੁੰਢ ਚਰਚਾ ਚੱਲੀ ਸੀ ਕਿ ਚੰਗਾ ਹੋਇਆ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇਨਾਮੀ ਰਕਮ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਰਕਮ ਨਾਲੋਂ ਸਵਾ ਗਿਆਰਾਂ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਘੱਟ ਖਰਚ ਹੋਈ। ਵੇਖੋ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਬੱਚਤ! ਨਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀਆਂ ਜਾਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਿਚ ਤਰੱਕੀਆਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀਆਂ ਪਈਆਂ! ਜਦੋਂ ਖੇਡਾਂ ਤੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਈ ਕੋਚ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੀ ਸਰੀ ਜਾਂਦੈ ਤਾਂ ਰੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਕੀ ਹੈ? ਰੱਖ ਲਏ ਤਾਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਮੰਗਣਗੇ। ਐਵੇਂ ਵਾਧੂ ਦਾ ਸਿਆਪਾ। ਏਦੂੰ ਚੰਗਾ ਹੈ ਨੌਜਵਾਨ ਨਸ਼ੇ ਪੱਤੇ 'ਚ ਈ ਪਏ ਰਹਿਣ!
ਹੁਣ ਦੀ ਖੁੰਢ ਚਰਚਾ ਵੀ ਸੁਣ ਲਓ। ਗੋਲਡਕੋਸਟ ਤੋਂ ਜਿੱਤੇ ਤਗਮਿਆਂ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਭੋਰਾ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ। ਪਰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 11 ਲੱਖ, ਪਰਦੀਪ ਠਾਕੁਰ ਨੂੰ 6 ਲੱਖ ਤੇ ਨਵਜੀਤ ਕੌਰ ਨੂੰ ਵੀ 6 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੀ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਉਹ ਵੀ ਉਦੋਂ ਜਦੋਂ ਕੋਲ ਹੋਏ। ਹੋਰ ਖਿਡਾਰੀਆਂ, ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹੜਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ? ਸਲਾਹਕਾਰਾਂ, ਵਾਧੂ ਅਫਸਰਾਂ, ਬਾਡੀਗਾਰਡਾਂ ਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰਾਂ ਦੇ ਖਰਚੇ ਈ ਨਹੀਂ ਮਾਣ! ਜੇ ਕਿਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਵੀ ਹਰਿਆਣੇ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਾਂਗ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਜਾਂਦੇ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿੰਨੀ ਚਿੰਤਾ ਹੋਣੀ ਸੀ! ਚਿੰਤਾ ਤਾਂ ਹੁਣ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹੈ ਜੀਹਨੇ ਸੋਨੇ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ 1 ਕਰੋੜ 50 ਲੱਖ, ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ 75 ਲੱਖ ਤੇ ਤਾਂਬੇ ਦਾ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ 50 ਲੱਖ ਦੇਣੇ ਹਨ। ਨਾਲੇ ਦੇਣੀਆਂ ਪੈਣਗੀਆਂ ਨੌਕਰੀਆਂ। ਲਾ ਲਓ ਹਿਸਾਬ ਹਰਿਆਣੇ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਘਾਟਾ ਪਊ। ਵੇਖ ਲਓ ਪੰਜਾਬ ਨੇ ਕਿੰਨੀ ਬੱਚਤ ਕੀਤੀ?
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਤਾਂ ਐਵੇਂ ਈ ਝੂਰੀ ਜਾਂਦੇ ਤੇ ਆਖੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, 'ਕਾਸ਼ ਅਸੀਂ ਵੀ ਹਰਿਆਣੇ 'ਚ ਜੰਮੇ ਹੁੰਦੇ!'

ਭਾਰਤੀ ਟੈਨਿਸ ਦੇ ਕਰਵਟ ਲੈਂਦੇ ਹਾਲਾਤ

ਟੈਨਿਸ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਖੇਡ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਸੀਜ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਸਾਰ ਬੀਤਿਆ ਸਮਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਇਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਸਿਰਿਓਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਸ ਵੇਲੇ ਟੈਨਿਸ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਕਿ ਘਟਨਾਕ੍ਰਮ ਪਲ-ਪਲ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਟੈਨਿਸ ਲਈ ਲੰਘਿਆ ਸਮਾਂ ਰਲਿਆ-ਮਿਲਿਆ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਾ ਤਾਂ ਖਿਡਾਰੀ ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚੇ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਕਾਮ ਰਹੇ ਸਨ। ਯੁਕੀ ਭਾਂਬਰੀ, ਰਾਮਕੁਮਾਰ ਰਾਮਨਾਥਨ ਤੇ ਸੁਮਿਤ ਨਾਗਲ ਨੇ ਕਾਮਯਾਬੀਆਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਜਜ਼ਬਿਆਂ ਤੋਂ ਆਸਾਂ ਕਾਇਮ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਟੈਨਿਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਖਬਰ ਇਹ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਟੈਨਿਸ ਖਿਡਾਰਨ ਅੰਕਿਤਾ ਰੈਨਾ ਤਾਜ਼ਾ ਡਬਲਿਊ.ਟੀ.ਏ. ਰੈਂਕਿੰਗ ਦੇ ਸਿੰਗਲ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿਚ ਸਿਖਰਲੀ 200 ਵਿਚ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਤੀਜੀ ਖਿਡਾਰਨ ਬਣ ਗਈ। ਤਾਜ਼ਾ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿਚ 15 ਸਥਾਨਾਂ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਨਾਲ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਅੰਕਿਤਾ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰੈਂਕਿਗ ਯਾਨੀ 197ਵੇਂ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਥਾਨ ਨਿਰੂਪਮਾ ਵੈਦਿਆਨਾਥਨ ਅਤੇ ਸਾਨੀਆ ਮਿਰਜ਼ਾ ਨੇ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਸਾਨੀਆ 2007 ਵਿਚ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸਰਵਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਰੈਂਕਿਗ 27ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਨਿਰੂਪਮਾ 1997 ਵਿਚ 134ਵੀਂ ਰੈਂਕਿੰਗ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀ ਸੀ। ਜਾਪਾਨ ਵਿਚ ਆਈ.ਟੀ.ਐੱਫ. ਸਰਕਟ ਵਿਚ ਖੇਡ ਰਹੀ ਅੰਕਿਤਾ ਨੇ ਕਾਫ਼ੀ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਥਾਨ ਤੱਕ ਪੁੱਜਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਬਰ ਵਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਮਹਿਲਾ ਸਿੰਗਲ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿਚ ਕਰਮਨ ਕੌਰ ਥਾਂਡੀ ਦੂਜੀ ਭਾਰਤੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੈਂਕਿੰਗ 267ਵੀਂ ਦੀ ਹੈ। ਏ.ਟੀ.ਪੀ. ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿਚ 105ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਯੁਕੀ ਭਾਂਬਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਿਖਰਲੇ ਸਿੰਗਲ ਖਿਡਾਰੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਰਾਮਕੁਮਾਰ ਰਾਮਨਾਥਨ (133), ਸੁਮਿਤ ਨਾਗਲ (213), ਪ੍ਰਜਨੇਸ਼ ਗੁਣੇਸ਼ਵਰਨ (264) ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਖਾੜੇ (396) ਦਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਡਬਲਜ਼ ਰੈਂਕਿੰਗ ਵਿਚ ਰੋਹਨ ਬੋਪੰਨਾ ਸਿਖਰਲੇ ਭਾਰਤੀ ਹਨ। ਉਹ 19ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਕਾਬਜ਼ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਦਿਵਿਜ ਸ਼ਰਨ 42ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਲਇਏਂਡਰ ਪੇਸ 45ਵੀਂ ਪਾਏਦਾਨ 'ਤੇ ਹਨ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਲਇਏਂਡਰ ਪੇਸ ਅਤੇ ਰੋਹਨ ਬੋਪੰਨਾ ਦੀ ਜੋੜੀ ਨੇ ਨਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਡੇਵਿਸ ਕੱਪ ਏਸ਼ੀਆ ਓਸ਼ੀਏਨੀਆ ਜ਼ੋਨ ਗਰੁੱਪ ਇਕ ਵਿਚ ਚੀਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਪਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡਬਲਜ਼ ਮੈਚ ਨਾ ਸਿਰਫ ਜਿੱਤਿਆ, ਬਲਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਪੇਸ ਨੇ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸਫਲ ਖਿਡਾਰੀ ਬਣਨ ਦੀ ਉਪਲਬਧੀ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਾਂਅ ਕਰ ਲਈ। ਪੇਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਲਈ ਰਿਕਾਰਡ 43ਵਾਂ ਡੇਵਿਸ ਕੱਪ ਮੈਚ ਵੀ ਜਿੱਤ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੈਚ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀ ਵੀ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀ ਇਸ ਉਪਲਬਧੀ ਤੋਂ ਸਿਰਫ ਇਕ ਜਿੱਤ ਹੀ ਦੂਰ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰੋ ਜਾਂ ਮਰੋ ਦੇ ਮੈਚ ਵਿਚ ਪਹਿਲਾ ਸੈੱਟ ਗੁਆਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚ ਬਣਾਈ ਰੱਖਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜਿੱਤ ਭਾਵੇਂ ਆ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਭਾਰਤੀ ਟੈਨਿਸ ਸੰਘ ਦੇ ਦਬਾਅ ਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਪੇਸ ਅਤੇ ਬੋਪੰਨਾ ਟੀਮ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋਏ ਸਨ। ਭਾਰਤੀ ਟੈਨਿਸ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਹਾਲਾਤ ਦੀ ਇਹੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਕਰਵਟ ਕਹੀ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸੀਜ਼ਨ ਮੌਕੇ ਵੇਖਣਾ ਇਹ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਟੈਨਿਸ ਹੋਰ ਕਿਧਰ ਨੂੰ ਕਰਵਟ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।

-ਪਿੰਡ ਢਿੱਲਵਾਂ, ਡਾਕ: ਦਕੋਹਾ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜਲੰਧਰ-144023
E-mail : sudeepsdhillon@ymail.com

21ਵੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ 'ਚ

ਨੌਜਵਾਨ ਅਥਲੀਟ ਚਮਕੇ, ਪਰ ਹਾਕੀ ਨੇ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਫੇਰਿਆ

ਗੋਲਡਕੋਸਟ (ਆਸਟਰੇਲੀਆ) ਵਿਖੇ 4 ਤੋਂ 15 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੱਕ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ 21ਵੀਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਰਿਹਾ ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ 26 ਸੋਨ, 20 ਚਾਂਦੀ ਤੇ 20 ਕਾਂਸੀ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 66 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਕੇ ਤਗਮਾ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਤੀਜੀ ਥਾਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਨੇ 80 ਸੋਨ, 59 ਚਾਂਦੀ, 59 ਕਾਂਸੀ ਤੇ ਕੁੱਲ 198 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਕੇ ਪਹਿਲਾ ਤੇ ਇੰਗਲੈਡ ਨੇ 45 ਸੋਨ, 45 ਚਾਂਦੀ, 46 ਕਾਂਸੀ ਤੇ ਕੁੱਲ 136 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਕੇ ਦੂਜਾ ਸਥਾਨ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। 2014 'ਚ ਗਲਾਸਗੋ ਵਿਖੇ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ 15 ਸੋਨ ਤਗਮਿਆਂ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 64 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ ਤੇ 2010 ਦੀਆਂ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ 38 ਸੋਨ, 27 ਚਾਂਦੀ, 36 ਕਾਂਸੀ ਤੇ ਕੁੱਲ 101 ਤਗਮੇ ਤੇ 2002 ਦੀਆਂ ਮਾਨਚੈਸਟਰ ਵਿਖੇ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚੋਂ 30 ਸੋਨ, 22 ਚਾਂਦੀ, 17 ਕਾਂਸੀ ਤੇ ਕੁੱਲ 69 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਥਲੈਟਿਕਸ ਵਿਚੋੋਂ 3, ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਵਿਚੋਂ 6, ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚੋਂ 9, ਪੈਰਾ ਸਪੋਰਟਸ ਪਾਵਰਲਿਫਟਿੰਗ ਵਿਚੋਂ 1, ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚੋਂ 16, ਸਕਵੈਸ਼ ਵਿਚੋਂ 2, ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ ਵਿਚੋਂ 8, ਵੇਟਲਿਫਟਿੰਗ ਵਿਚੋਂ 9, ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿਚੋਂ 12 ਤਗਮੇ ਹਾਸਲ ਕੀਤੇ ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ 218 ਖਿਡਾਰੀਆਂ (103 ਮਹਿਲਾ ਤੇ 115 ਮਰਦ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਉਤਾਰਿਆ ਸੀ ਤੇ ਇਹ ਮਾਣਮੱਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਝੰਡਾ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤਾ।) ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 155 ਸੋਨ, 155 ਚਾਂਦੀ, 128 ਕਾਂਸੀ ਤੇ ਕੁੱਲ 438 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ ਸਨ ਤੇ ਇਸ ਵਾਰੀ 66 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਕੇ ਹੁਣ ਕੁੱਲ ਗਿਣਤੀ 494 ਤਗਮੇ ਹੋਈ ਸੀ ਤੇ ਇਸ ਵਾਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚੋਂ ਤਗਮਿਆਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ 504 ਕਰਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਲਾਜ ਰੱਖੀ।
ਚੈਂਪੀਅਨਾਂ ਨੇ ਕੀਤਾ ਨਿਰਾਸ਼ ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ ਚਮਕੇ : ਇਸ ਵਾਰੀ ਭਾਰਤੀ ਨਿਸ਼ਨੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੇ 7 ਸੋਨ, 4 ਚਾਂਦੀ, 5 ਕਾਂਸੀ ਸਮੇਤ ਕੁੱਲ 16 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤ ਕੇ ਲਾਜ ਰੱਖੀ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚੋਂ 16 ਸਾਲਾ ਮੰਨੂੰ ਭਾਕਰ ਦਾ 10 ਮੀਟਰ ਏਅਰ ਪਿਸਟਲ ਦਾ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਅਹਿਮ ਸੀ ਤੇ ਇਹ ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡ ਸੀ। ਨੌਜਵਾਨ ਨਿਸ਼ਾਨੇਬਾਜ਼ 15 ਸਾਲਾ ਅਨੀਸ ਭਾਨਾਵਾਲਾ ਨੇ 25 ਮੀਟਰ ਰੈਪਿਡ ਫਾਇਰ ਦੇ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤ ਕੇ ਕਮਾਲ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਬੇਹੱਦ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਗਗਨ ਨਾਰੰਗ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਮਾਨਵਜੀਤ ਸੰਧੂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਗਮੇ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਲਗਾਉਣ 'ਚ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੇ।
ਭਾਰਤੀ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਨੇ ਵਿਖਾਇਆ ਦਮ-ਖਮ : ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਦੇ ਦਮਖਮ 'ਤੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤੇ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਨੇ 5 ਸੋਨ, 3 ਚਾਂਦੀ, 4 ਕਾਂਸੀ ਤੇ ਕੁੱਲ 12 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ ਤੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਸੁਸ਼ੀਲ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਤੀਜੀ ਵਾਰੀ ਤੇ ਮਹਿਲਾ ਪਹਿਲਵਾਨ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਦੂਜੀ ਵਾਰੀ ਸੋਨ ਤਗਮੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਰੀਓ ਉਲੰਪਿਕ 'ਚੋਂ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜੇਤੂ ਸਾਖਸ਼ੀ ਮਲਿਕ ਨੂੰ ਕਾਂਸੀ ਦੇ ਤਗਮੇ 'ਤੇ ਹੀ ਸਬਰ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।
ਵੇਟਲਿਫਟਰਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਹੀ ਕੀਤੀ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸੋਨ ਤਗਮੇ ਦੀ ਬਰਸਾਤ : ਵੇਟਲਿਫਟਿੰਗ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀ ਭਾਰ-ਤੋਲਕ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ 'ਤੇ ਖਰੇ ਉਤਰੇ। ਮਹਿਲਾ ਵਰਗ 'ਚ ਸੰਜੀਤਾ ਚਾਨੂੰ, ਸਤੀਸ਼ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗਮ ਨੇ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਤੇ ਮੀਰਾਬਾਈ ਚਾਨੂੰ ਤੇ ਪੂਨਮ ਯਾਦਵ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਸੋਨ ਪਰੀਆਂ ਬਣੀਆਂ।
ਮੈਰੀਕਾਮ ਬਣੀ ਬਾਕਸਿੰਗ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਆਇਰਨ ਲੇਡੀ : ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ੀ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੇ 3 ਸੋਨ, 3 ਚਾਂਦੀ, 3 ਕਾਂਸੀ ਤੇ ਕੁੱਲ 9 ਤਗਮੇ ਜਿੱਤੇ। 35 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪੁੱਜੀ ਐਮ.ਸੀ. ਮੈਰੀਕਾਮ ਨੇ ਕਮਾਲ ਕਰਦਿਆਂ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਕਰਕੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇੇਡਾਂ ਵਿਚ ਆਈਰਨ ਲੇਡੀ ਬਣਨ ਦਾ ਮਾਣ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉੱਭਰਦੇ ਮੁੱਕੇਬਾਜ਼ ਸੌਰਵ ਸੋਲੰਕੀ ਤੇ ਵਿਕਾਸ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ ਨੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਲਾਜ ਰੱਖੀ ਪਰ ਸਰਿਤਾ ਦੇਵੀ ਨੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਜ਼ਰੂਰ ਕੀਤਾ।
ਅਥਲੈਟਿਕ 'ਚ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਲਾਜ ਰੱਖੀ : ਜੈਵਲਿਨ ਥਰੋਅ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚੋਂ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤ ਕੇ ਨੀਰਜ ਚੋਪੜਾ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਲਾਜ ਰੱਖੀ ਤੇ ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਦੇ ਡਿਸਕਸ ਥਰੋਅ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿਚੋਂ ਸੀਮਾ ਪੂਨੀਆ ਨੇ ਚਾਂਦੀ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਬੇਟੀ ਨਵਜੀਤ ਕੌਰ ਢਿੱਲੋਂ ਨੇ ਕਾਂਸੀ ਦਾ ਤਗਮਾ ਜਿੱਤ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੁੱਗਣੀ ਕੀਤੀ। (ਚਲਦਾ)

ਮੋਬਾ: 98729-78781