ਤਾਜਾ ਖ਼ਬਰਾਂ
- ਨੌਜਵਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜ਼ਹਰੀਲੀ ਚੀਜ਼ ਖਾਕੇ ਕੀਤੀ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ
-
ਘਨੌਲੀ,31 ਮਈ(ਜਸਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ )ਗੁਰੁ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਸੁਪਰ ਥਰਮਲ ਪਲਾਂਟ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਿੰਡ ਨੂੰਹੋਂ ਵਿਖੇ ਇੱਕ 23 ਸਾਲਾ ਨੌਜਵਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜ਼ਹਰੀਲੀ ਚੀਜ਼ ਖਾਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਪੁਲਿਸ ਚੌਕੀ ਘਨੌਲੀ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਜਸਮੇਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਕਤ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦੇ... - ਪਠਾਨਕੋਟ ਵਿਖੇ 66 ਸੈਂਪਲਾਂ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਆਈ ਨੈਗੇਟਿਵ
- ਸੀ.ਐਮ ਸਿਟੀ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 2 ਹੋਰ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
-
ਕਰਨਾਲ, 31 ਮਈ (ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਸੱਗੂ) – ਸੀ.ਐਮ.ਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਅੱਜ ਦੋ ਹੋਰ ਕੋਰੋਨਾ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਤੋ ਬਾਅਦ ਇੱਥੇ ਕੋਰੋਨਾ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 52 ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋ 22 ਪੀੜਤ ਠੀਕ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ ਜਦਕਿ 31 ਪੀੜਤਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ... - ਹਿਮਾਚਲ ਪੁਲਿਸ ਵੱਲੋਂ 45 ਲੱਖ ਦੀ ਭੁੱਕੀ ਬਰਾਮਦ
-
ਊਨਾ, 31 ਮਈ - ਹਿਮਾਚਲ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਊਨਾ ਦੇ ਹਰੋਲੀ ਇਲਾਕੇ 'ਚੋਂ 45 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਭੁੱਕੀ ਬਰਾਮਦ... - ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਅੱਜ 8 ਮੌਤਾਂ
-
ਕੋਲਕਾਤਾ, 31 ਮਈ - ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਅੱਜ 8 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ 371 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਸੂਬੇ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 5501 ਤੇ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ... - ਰੇਲਵੇ ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ ਚਲਾਏਗਾ 200 ਪੈਸੇਂਜਰ ਟਰੇਨਾਂ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਈ - ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਚੱਲਦਿਆਂ ਲੱਗੇ ਲਾਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਰੇਲਵੇ ਵੱਲੋਂ ਕੱਲ੍ਹ ਤੋਂ 200 ਪੈਸੇਂਜਰ ਟਰੇਨਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਰੇਨਾਂ ਵਿਚ 1.45 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਤਰੀ ਸਫ਼ਰ ਕਰਨਗੇ, ਜਦਕਿ 25,82,671 ਯਾਤਰੀਆਂ... - ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 30 ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
-
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 31 ਮਈ - ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ 30 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2263 ਹੋ ਗਈ। ਸੂਬੇ 'ਚ ਹੁਣ... - ਦਿੱਲੀ-ਆਦਮਪੁਰ ਸਪਾਈਸ ਜੈੱਟ ਦੀ ਉਡਾਣ ਅੱਜ ਵੀ ਰੱਦ
-
ਆਦਮਪੁਰ, 31 ਮਈ (ਰਮਨ ਦਵੇਸਰ) - ਆਦਮਪੁਰ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਆਉਣ-ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸਪਾਈਸ ਜੈੱਟ ਦੀ ਉਡਾਣ 1 ਜੂਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਡਾਣ 26 ਮਈ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਡਾਣ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹੀ ਰੱਦ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਉਡਾਣ... - ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਅੱਜ 13 ਮੌਤਾਂ
-
ਚੇਨਈ, 31 ਮਈ - ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਅੱਜ 13 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਜਦਕਿ 1149 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਕੁੱਲ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 22,333 ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ 173 ਮੌਤਾਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ... - ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੇਸੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਜ਼ਖ਼ੀਰਾ ਲਿਜਾ ਰਹੇ 2 ਟਰੱਕ ਕਾਬੂ
- ਸ੍ਰੀ ਹਰਗੋਬਿੰਦਪੁਰ, 31 ਮਈ (ਕੰਵਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਚੀਮਾ) - ਈ.ਟੀ.ਓ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਵਿਭਾਗ ਤੇ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਪੁਲਿਸ ਪਾਰਟੀ ਸਮੇਤ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਹਲਕਾ ਸ੍ਰੀ ਹਰਗੋਬਿੰਦਪੁਰ ਵਿਖੇ ਹਰਚੋਵਾਲ ਨੇੜੇ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦੇਸੀ ਸ਼ਰਾਬ ਦਾ ਜ਼ਖ਼ੀਰਾ ਲਿਜਾ ਰਹੇ 2 ਟਰੱਕ ਕਾਬੂ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਟਰੱਕ...
- ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਚਲਾਈਆਂ 4050 'ਸ਼੍ਰਮਿਕ ਸਪੈਸ਼ਲ ਟਰੇਨਾਂ' - ਚੇਅਰਮੈਨ ਰੇਲਵੇ ਬੋਰਡ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਈ - ਰੇਲਵੇ ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਯਾਦਵ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਨੇ 1 ਮਈ ਤੋਂ 'ਸ਼੍ਰਮਿਕ ਸਪੈਸ਼ਲ ਟਰੇਨਾਂ' ਚਲਾਈਆਂ ਸਨ ਤੇ ਹੁਣ ਤੱਕ 4050 ਟਰੇਨਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ 54 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਸੂਬਿਆਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ... - ਜਲੰਧਰ ’ਚ ਮਿਲਿਆ ਕੋਰੋਨਾ ਪੀੜਤ ਇਕ ਹੋਰ ਮਰੀਜ਼, ਗਿਣਤੀ ਹੋਈ 251
-
ਜਲੰਧਰ, 31 ਮਈ (ਐੱਮ. ਐੱਸ. ਲੋਹੀਆ) - ਜਲੰਧਰ ’ਚ ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਪੀੜਤ ਇਕ ਹੋਰ ਮਰੀਜ਼ ਦੇ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਕੇ 251 ਹੋ ਗਈ। ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਜ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਆਇਆ 51 ਸਾਲ ਦਾ ਵਿਅਕਤੀ ਡਿਫੈਂਸ ਕਾਲੋਨੀ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਆਏ ਲਾਜਪਤ ਨਗਰ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ’ਚ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ... - ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਮੰਤਰੀ, ਪਰਿਵਾਰ ਤੇ ਸਟਾਫ਼ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ
-
ਦੇਹਰਾਦੂਨ, 31 ਮਈ - ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਆਈ ਹੈ। ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਅਤੇ ਸਟਾਫ਼ ਮੈਂਬਰਾਂ ਸਮੇਤ 22 ਜਣਿਆਂ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਆਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਉੱਤਪਲ... - ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 5 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
-
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, 31 ਮਈ (ਰੇਸ਼ਮ ਸਿੰਘ) - ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਅੱਜ 5 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 392 ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 310 ਡਿਸਚਾਰਜ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਤੇ 75 ਦਾਖਲ ਹਨ, ਜਦਕਿ 7 ਜਣਿਆਂ... - ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ 'ਚ ਵੀ 30 ਜੂਨ ਤੱਕ ਵਧੀ ਤਾਲਾਬੰਦੀ
-
ਮੁੰਬਈ, 31 ਮਈ - ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸੂਬੇ 'ਚ ਤਾਲਾਬੰਦੀ 30 ਜੂਨ ਤੱਕ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੋੜੀਂਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਤਰਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ 'ਤੇ ਸਵੇਰੇ 9 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 5 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸਖ਼ਤੀ... - 148 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੇ ਲੈ ਕੇ ਰਿਆਦ ਤੋਂ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਲਈ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਉਡਾਣ ਰਵਾਨਾ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਈ - ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਚੱਲਦਿਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਫਸੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਿੰਗ ਖ਼ਾਲਿਦ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਰਿਆਦ ਤੋਂ 143 ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਉਡਾਣ ਹੈਦਰਾਬਦ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਰਿਆਦ ਸਥਿਤ... - ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਜ਼ੋਨਸ 'ਚ 30 ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ ਲਾਕਡਾਊਨ
-
ਪਟਨਾ, 31 ਮਈ - ਬਿਹਾਰ ਦੇ ਕੰਟੇਨਮੈਂਟ ਜ਼ੋਨਸ 'ਚ 30 ਜੂਨ ਤੱਕ ਲਾਕਡਾਊਨ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸੂਬੇ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ... - ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 'ਚ 40 ਸਾਲਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ
-
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 31 ਮਈ (ਮਨਜੋਤ) - ਪੀ.ਜੀ.ਆਈ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਖੇ 40 ਸਾਲਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਆਈ ਹੈ। ਕੋਰੋਨਾ ਪੀੜਤ ਵਿਅਕਤੀ... - ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 'ਚ 27 ਸਾਲਾ ਲੜਕੀ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ
-
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 31 ਮਈ (ਮਨਜੋਤ) - ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਆਈ 27 ਸਾਲਾ ਲੜਕੀ ਦੀ ਕੋਰੋਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਆਈ ਹੈ। ਉਕਤ ਲੜਕੀ ਕੈਨੇਡਾ ਪੜਾਈ ਕਰ ਹੀ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਇੱਥੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਆਈ... - ਉਡੀਸ਼ਾ 'ਚ ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 129 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
-
ਭੁਵਨੇਸ਼ਵਰ, 31 ਮਈ - ਉਡੀਸ਼ਾ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅੱਜ 129 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1948... - ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਚ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 98 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
-
ਹੈਦਰਾਬਾਦ, 31 ਮਈ - ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ 'ਚ ਪਿਛਲੇ 24 ਘੰਟਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 98 ਨਵੇਂ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 3042 ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ... - ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਕਾਰਨ ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਪੁਲਿਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੀ ਮੌਤ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਈ - ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਿਸ ਦਾ 52 ਸਾਲਾ ਜਵਾਨ ਜੋ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਪਾਜ਼ੀਟਿਵ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ... - ਅਸਮ 'ਚ ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 56 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
-
ਗੁਹਾਟੀ, 31 ਮਈ - ਅਸਮ ਦੇ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਹੇਮੰਤ ਬਿਸਵਾ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਸਮ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅੱਜ 56 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1272 ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ... - ਟ੍ਰਾਈ ਵੱਲੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ 11 ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ - ਸੂਤਰ
-
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 31 ਮਈ - ਸੂਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਟ੍ਰਾਈ ਨੇ ਮੋਬਾਈਲ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ 11 ਅੰਕਾਂ ਦੇ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਟ੍ਰਾਈ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਅਨੁਸਾਰ ਦੇਸ਼ 10 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ, ਪਰ 11 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਨੰਬਰਿੰਗ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ... - ਉੱਤਰਾਖੰਡ 'ਚ ਅੱਜ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ 53 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
-
ਦੇਹਰਾਦੂਨ, 31 ਮਈ - ਉੱਤਰਾਖੰਡ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਅੱਜ 53 ਨਵੇਂ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੂਬੇ 'ਚ ਕੋਰੋਨਾ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ... - ਹੋਰ ਖ਼ਬਰਾਂ..
ਸਾਹਿਤ ਫੁਲਵਾੜੀ
ਇਕ ਹੋਰ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ
ਸੇਮਾ ਬੋਰ ਚਲਾ ਕੇ ਟਾਹਲੀ ਹੇਠ ਆ ਬੈਠਾ।
ਉਹ ਟਾਹਣੇ ਨਾਲ ਬੱਧੇ ਉਸ ਰੱਸੇ ਨੂੰ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵੱਢ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਉ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਉਤਾਰੀ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਜੱਸੋਵਾਲ ਨੇ ਰੱਸਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਅਤੇ ਟਾਹਲੀ ਪੁੱਟ ਦੇਣ ਦੀ ਰਾਇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਪਰ ਸੇਮਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮੰਨਿਆ। ਬੰਦੇ ਦੀ ਸੋਚ ਮਾੜੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਬਿਰਛ ਨਹੀਂ। ਰੱਸਾ ਤਾਂ ਸਗੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਦਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਵਿੱਤੋਂ ਬਹੁਤਾ ਭਾਰ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਸਾਹਨੇਵਾਲ ਦੇ ਡੀ. ਓ. ਲੱਗੇ ਫੁੱਫੜ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਭੂਆ ਵਿਆਹੁਣ ਵੇਲੇ ਹੁੰਡਈ ਕਾਰ ਅਤੇ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਬਾਪੂ ਅਜਮੇਰ ਨੂੰ ਮੌਕੇ ਦੇ ਮੌਕੇ ਅੱਧੇ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਵੇਚਣੀ ਪਈ। ਫਿਰ ਸੇਮੇ ਦਾ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਗੁਰਸੇਮ ਰੌਲਾ ਪਾ ਬੈਠਾ 'ਅਖੇ ਮੈਂ ਜ਼ਮੀਨ ਛੁਡਾਉਣੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇ।' ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਪੰਡ ਹੋਰ ਭਾਰੀ ਹੋ ਗਈ। ਗੁਰਸੇਮ ਪਰਾਈ ਧਰਤੀ ਅਤੇ ਪਰਾਏ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਪਰਾਇਆ ਹੋ ਕੇ ਬਹਿ ਗਿਆ। ਬਾਹਰ ਦੀ ਕੁੜੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਕੇ ਘਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਅਸਲੋਂ ਹੀ ਵਿਸਾਰ ਦਿੱਤੇ। ਬੈਂਕ ਵਾਲੇ ਘਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਕੁਰਕੀ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਸੁਣ ਕੇ ਬਾਪੂ ਨੇ ਆਤਮਹੱਤਿਆ ਕਰ ਲਈ ਸੀ। ਗੁਰਸੇਮ ਫਿਰ ਵੀ ਨਾ ਆਇਆ, ਸ਼ਾਇਦ ਬੇਸ਼ਰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਜਾਂ ਸ਼ਰਮ ਮੰਨ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਈਲੈਟਸ ਕਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੀ ਸੇਮੇ ਦੀ ਰੀਝ ਵਿਚੇ ਹੀ ਰਹਿ ਗਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਰਿਸ਼ਵਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦੇ ਸਕਿਆ। ਪੜ੍ਹਾਈ ਛੱਡ ਉਸ ਨੇ ਕਹੀ ਚੱਕ ਲਈ ਸੀ। ਸੋਚਦਿਆਂ-ਸੋਚਦਿਆਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਅੱਖ ਲਗ ਗਈ।
ਸਾਹਮਣੇ ਪਿਉ ਨੂੰ ਖੜੋਤਾ ਵੇਖ ਸੇਮਾ ਤ੍ਰਿਬਕ ਕੇ ਉੱਠਿਆ 'ਬਾਪੂ ਤੂੰ'?
'ਹਾਂ, ਮੈਂ। ਕੀ ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪੁੱਤ ਤਰਸੇਮਿਆ।' ਬਾਪੂ ਨੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਹੱਥ ਫੇਰ ਕਿਹਾ।
'ਬਾਪੂ ਗੁਰਸੇਮ ਤਾਂ ਜਾ ਕੇ ਹੀ ਭੁੱਲ ਗਿਆ। ਕਰਜ਼ਾ ਕਿਵੇਂ ਲਹੂ। ਬੈਂਕਾਂ ਨੇ ਤਾਂ ਨੋਟਿਸ ਵੀ ਕੱਢ ਦਿੱਤੇ। ਕਿਉਂ ਨਾ ਮੈਂ ਵੀ ਆਈਲੈਟਸ ਕਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਚਲਾ ਜਾਵਾਂ। ਕਰਜ਼ੇ ਲਾਹੁਣ ਵਾਸਤੇ ਜੱਟਾਂ ਕੋਲ ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਤੋਂ ਸਿਵਾਏ ਕੋਈ ਚਾਰਾ ਨਹੀਂ।'
'ਸਿਆਣੀ ਗੱਲ ਐ। ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਉਹਦੇ ਵਾਂਗ ਗੁਵਾਉਣਾ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਪਰ ਹੁਣ ਤੇਰੇ 'ਤੇ ਹੀ ਆਸਾਂ ਨੇ। ਤਕੜਾ ਹੋ ਕੇ ਪੜ੍ਹ ਅਤੇ ਗੁਰਸੇਮ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋ ਕੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰ। ਆਪਾਂ ਉਸ ਹਰਾਮਦੇ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬਿਨਾਂ ਜੀਊਂ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਰਦੇ ਅਸੀਂ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਅਣਖ ਨਾਲ ਜਿਉਏਂ ਆਂ ਅਤੇ ਅਣਖ ਨਾਲ ਹੀ ਮਰਾਂਗੇ, ਓਏ ਪੁੱਤਰਾ।'
'ਪਰ ਬਾਪੂ ਪੜ੍ਹਨ 'ਚ ਭਾਵੇਂ ਮੈਂ ਟੌਪਰ ਹਾਂ ਹੁਣ ਆਈਲੈਟਸ 'ਚ ਵੀ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ। ਬਹੁਤ ਰਿਸ਼ਵਤ ਚੱਲਣ ਲੱਗ ਪਈ। 20-25 ਹਜ਼ਾਰ ਤਾਂ ਐਵੇਂ ਲੱਗਜੂ।'
'ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ, ਗੱਡੇ ਮਗਰ ਕੁਹਾੜਾ ਸਹੀ। ਤੂੰ ਤਿਆਰੀ ਕਰ।'
'ਤੇਰਾ ਪਾਣੀ ਸੜਕ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਓਏ।' ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਹਦਾ ਮੋਢਾ ਫੜ ਕੇ ਹਲੂਣਿਆ। ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਦਮਦਮੇ ਤੋਂ ਉਸ ਦਾ ਜਮਾਤੀ ਜੱਗਾ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਜੱਗਾ ਪੜ੍ਹਾਈ 'ਚ ਨਲਾਇਕ ਹੀ ਸੀ। ਮਾਸਟਰ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦਾ ਘੱਟ ਅਤੇ ਚਾਹ-ਪਾਣੀ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲਾਈ ਰੱਖਦਾ। ਜੱਗੇ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਅਲਮਾਰੀ ਦੀ ਚਾਬੀ ਫੜਾ ਰੱਖੀ ਸੀ। ਜੱਗਾ ਅਲਮਾਰੀ 'ਚ ਪਈ ਜੂਸ ਦੀ ਬੋਤਲ 'ਚੋਂ ਜੂਸ ਦਾ ਗਲਾਸ ਕੱਢ ਕੇ ਓਨਾ ਪਾਣੀ ਪਾ ਦਿੰਦਾ। ਇਕ ਦਿਨ ਸੁੱਕੇ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਬਿਸਕੁਟਾਂ ਦੇ ਪੈਕਟ ਘਰ ਲਿਜਾਂਦਾ ਫੜਿਆ ਗਿਆ। ਨੱਥੇ ਮਾਸਟਰ ਨੇ ਚਾਬੀ ਫੜ ਲਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਵੱਢੀ ਸ਼ੱਢੀ ਦੇ ਕੇ ਠੇਕਾ ਆਧਾਰ ਅਧਿਆਪਕ ਲੱਗ ਗਿਆ। ਤਨਖ਼ਾਹ ਭਾਵੇਂ ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਹੀ ਸੀ ਪਰ ਆਪਣੇ ਵਿਹਲੜ ਹਾਣੀਆਂ-ਪਵਾਣੀਆਂ 'ਚ ਟੌਹਰ ਵਿਖਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ। ਇਥੋਂ ਦੀ ਲੰਘ ਕੇ ਬੋਪਾਰਾਏ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲ ਹੱਥ ਹਿਲਾ ਕੇ ਲੰਘਦਾ।
'ਜੱਗਿਆ ਤੂੰ? ਠਹਿਰ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਣੀ ਬੰਨ੍ਹ ਆਵਾਂ।' ਸੇਮੇ ਨੇ ਗੋਡੇ-ਗੋਡੇ ਪਾਣੀ ਵਿਚ ਦੀ ਭੱਜ ਕੇ ਨਵੇਂ ਕਿਆਰੇ ਨੂੰ ਮੂੰਹਾਂ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਮਾਸਟਰ ਗੰਨਿਆਂ ਜਾਂ ਸਾਗ ਦਾ ਸੁਆਲ ਨਾ ਪਾ ਦੇਵੇ। ਸੋ, ਆਪਣੇ-ਆਪ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਾ ਬੋਲਿਆ 'ਕਮਾਦ ਵੀ ਭਰ ਤਾ, ਸਰ੍ਹੋਂ ਵੀ ਭਰਤੀ। ਅੱਜ ਤਾਂ ਮਿੱਤਰਾ ਪੱਠੇ ਵੀ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦਿਉਂ ਲਿਜਾਣੇ ਪੈਣਗੇ।' ਫਿਰ ਜੱਗੇ ਨੂੰ ਬੋਲਿਆ, 'ਹੋਰ ਸੁਣਾਓ ਮਾਸਟਰ ਜੀ ਕੀ ਹਾਲ ਐ। ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀਆਂ ਤੰਗ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ?'
'ਕਿਉਂ ਕਰਨਗੇ, ਜਦੋਂ ਆਪਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਅੱਠਵੀਂ ਤੱਕ ਤਾਂ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਫੇਲ੍ਹ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ। ਭਾਵੇਂ ਦੋ ਦੂਣੀ ਸੱਤ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਆਖੀ ਜਾਣ। ਇਹੀ ਵਧੀਆ ਸਹੂਲਤ ਦਿੱਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ।'
'ਕੀ ਹੈ ਭਰਾਵਾ ਦੁੱਧ ਵਗੈਰਾ ਚੱਕ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹੋਣ, ਕੋਈ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਇਥੇ', ਕਹਿਣ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੇਮਾ ਹੱਸਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੱਗਾ ਵੀ ਹੱਸ ਕੇ ਬੋਲਿਆ, 'ਹੁਣ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਕੁਝ ਹੈ ਨਹੀਂ ਆਪਣੇ ਕੋਲ। ਸਭ ਆਂਗਣਵਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਦੇ ਤਾ। ਪਰ ਬੜੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਓਏ ਤੇਰੀ। ਜਵਾਂ ਪਿਉ 'ਤੇ ਗਿਐ। ਚਾਚਾ ਅਜਮੇਰ ਸਾਰੇ ਜੱਸੋਵਾਲ 'ਚੋਂ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਗਾਜਰਾਂ-ਮੂਲੀਆਂ ਫੜਾਉਣੀਆਂ ਨਹੀਂ ਸੀ ਭੁੱਲਦਾ। ਆਹ ਰੱਸਾ ਤਾਂ ਲਾਹ ਲੈਣਾ ਸੀ ਖ਼ਸਮਾ। ਬੁਰਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।'
'ਇਹ ਤਾਂ ਉਸੇ ਦਿਨ ਹੀ ਲਹੂ, ਜਿਸ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਘਰ 'ਤੇ ਚੜਿਆ ਕਰਜ਼ਾ ਲਹਿ ਗਿਆ। ਪਿਉ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਮੈਂ ਹਰ ਹਾਲਤ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਜੱਗਿਆ। ਕੱਲੀ ਵਾਹੀ ਨਾਲ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ। ਵਗਾਰਾਂ ਬਹੁਤ ਪੈ ਜਾਂਦੀਆਂ। ਕੋਈ ਸਾਈਡ ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਆਂ', ਸੇਮਾ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਕੇ ਬੋਲਿਆ।
'ਨਾਲੇ ਆਈਲੈਟਸ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਉਹਦਾ ਕੀ ਬਣਿਆ?' ਜੱਗੇ ਨੇ ਅਜਮੇਰ ਤੋਂ ਸੁਣੀ ਗੱਲ ਪੁੱਛੀ।
'ਭਰਾਵਾ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਬਣਿਆ। ਨਾ ਕੋਈ ਅਪਰੋਚ ਸੀ, ਉਤੋਂ ਪਿਉ ਦੀ ਡੈੱਥ ਹੋ ਗਈ। ਬੱਸ ਰਹਿਗੇ', ਸੇਮੇ ਨੇ ਹਉਕਾ ਲੈ ਕੇ ਕਿਹਾ, 'ਪੈਸੇ ਬਿਨਾਂ ਗੱਡੀ ਨਹੀਂ ਚਲਦੀ ਓਏ ਵੀਰ ਮੇਰਿਆ।'
'ਜੇ ਤੂੰ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਹੀ ਚਾਹੁੰਨੈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਆਈਲੈਟਸ ਪਾਸ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਲੱਭ ਕੇ ਨਕਲੀ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲੈ। ਜੋ ਬਾਹਰ ਤਾਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੋਵੇ ਪਰ ਉਸ ਕੋਲ ਪੈਸਾ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਤੂੰ ਪੈਸਾ ਖਰਚ ਕੇ ਬਾਹਰ ਭੇਜਦੇ। ਆਪੇ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਉਹ ਬੁਲਾ ਲਵੇਗੀ, ਜੇ ਰੱਖਣੀ ਹੋਈ ਰੱਖ ਵੀ ਲਈਂ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਜਾ ਕੇ ਤੂੰ ਕੌਣ ਅਤੇ ਮੈਂ ਕੌਣ। ਹੁਣ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਕਰਦੇ ਆ ਸਾਰੇ।'
'ਗੱਲ ਤੇਰੀ ਠੀਕ ਐ, ਚਲ ਫਿਰ ਬਣ ਵਿਚੋਲਾ ਵੇਖਦਾਂ ਕੀ ਐਂ।' ਸੇਮੇ ਨੂੰ ਬਾਪੂ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਮਾਸਟਰ ਦੀ ਗੱਲ ਜੱਚ ਗਈ। ਬੋਲਿਆ 'ਹੈ ਕੋਈ ਨਿਗ੍ਹਾ 'ਚ?'
'ਲੈ ਗ਼ਰੀਬ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਘਾਟੈ? ਤੂੰ ਪੈਸਾ ਬਣਾ, ਆਈਲੈਟਸ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਦਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਮੇਰੇ ਜੁੰਮੇ। ਖੰਨੇ ਵੱਲ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਆਈਲੈਟਸਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਆਪਣੇ ਮਤਲਬ ਦੀ... ... ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਦੱਸੂੰਗਾ।' ਕਹਿ ਕੇ ਜੱਗਾ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ਵੱਲ ਤੁਰਦਾ-ਤੁਰਦਾ ਫਿਰ ਰੁਕ ਗਿਆ, ਬੋਲਿਆ 'ਸੇਮਿਆਂ ਸਾਗ ਲਿਜਾਣਾ ਸੀ। ਤੂੰ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਖੇਤ 'ਚ ਪਾਣੀ ਛੱਡੀ ਬੈਠਾਂ ਏਂ। ਚੱਲ ਕਿਤੇ ਫਿਰ ਸਹੀ।'
'ਨਹੀਂ ਐਸੀ ਵੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ? ਤੇਰੇ ਜੋਗਾ ਤਾਂ ਆਸੇ-ਪਾਸੇ ਤੋਂ ਤੋੜ ਲਵਾਂਗੇ।' ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਚੂੰਢੀ ਨਾ ਵਢਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸੇਮੇ ਨੇ ਵੱਟੀਂ-ਵੱਟੀਂ ਪੈ ਕੇ ਸਾਕ ਦੇ ਗੌਂ 'ਚ ਸਾਗ ਵੀ ਤੋੜ ਕੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਗੰਨੇ ਵੀ ਭੰਨ ਕੇ ਦਿੱਤੇ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿਕਾਊ ਦਾ ਹੋਕਾ ਵੀ ਦਿਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਰੋਪੜ ਤੋਂ ਇਕ ਛੇ ਬੈਂਡੀ ਮਾਨ ਗੋਤ ਲਵਲੀ (ਲਵਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ) ਨਾਂਅ ਦੀ ਕੁੜੀ ਮਿਲ ਗਈ, ਜਿਸ ਦਾ ਪਿਉ ਸਾਰਾ ਪੈਸਾ ਚਿੱਟਫੰਡ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਚ ਗੁਆ ਕੇ ਚੱਲ ਵਸਿਆ। ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਅਜੇ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਮਾਂ ਥੋੜ੍ਹੇ ਜਿਹੇ ਖੇਤ 'ਚ ਬੀਜਿਆ ਸਾਗ ਸਬਜ਼ੀ ਵੇਚ ਕੇ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਰੁਲੀ-ਖੁਲੀ ਲਵਲੀ ਬਹੁਤੀ ਸੋਹਣੀ ਨਾ ਸਹੀ ਪਰ ਮੁੱਢੋ ਮਾੜੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅੱਖਾਂ ਬਿੱਲੀਆਂ, ਗੋਰਾ ਰੰਗ, ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਲਸਣ ਸੀ।
ਪੁੱਤ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਣਦੀ ਵੇਖ ਮਾਂ ਨੇ ਜ਼ਮੀਨ ਵੇਚਣ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰ ਦਿੱਤੀ। ਕੁਝ ਜੱਸੋਵਾਲ ਵਾਲੀ ਭੂਆ ਮਦਦ ਕਰ ਗਈ, ਕੁਝ ਪਿੰਡ 'ਚੋਂ ਫੜ ਤੜ ਕੇ ਚਾਲੀ ਲੱਖ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਿਆ।
ਪਾਇਲ ਦੇ ਇਕ ਗੁਰਦੁਆਰੇ 'ਚ ਪੂਰੀਆਂ ਰਹੁ-ਰੀਤਾਂ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰ ਕੇ ਮੂਵੀ ਬਣਾਈ ਗਈ। ਮਾਂ ਨੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਵਾਰਿਆ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਕੰਗਣਾ ਵੀ ਖੇਡੇ। ਹਨੇਰਾ ਹੋਏ ਤੇ ਵਾਪਸੀ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਸੁਹਾਗਰਾਤ ਦੇ ਸਬੰਧ 'ਚ ਸੇਮਾ ਜੱਗੇ ਨਾਲ ਬਹਿਸਣ ਲੱਗਾ। ਲਵਪ੍ਰੀਤ ਦੇ ਵੀ ਕੰਨ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ। ਜੱਗੇ ਨੇ ਕਾਗਜ਼ਾਂ 'ਚੋਂ ਕੱਢ ਕੇ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਵਿਖਾਇਆ ਜਿਸ 'ਤੇ ਸੁਹਾਗਰਾਤ ਕੈਨੇਡਾ 'ਚ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ਲਿਖੀ ਸੀ। ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਹੀ ਲਵਲੀ ਦੇ ਕਾਗਜ਼ ਪੱਤਰ ਬਣ ਗਏ। ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਲੱਗਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਖੰਨੇ ਦੀ ਸਬਜ਼ੀ ਮੰਡੀ ਵਾਲੀ ਲਵਲੀ ਹੈ। ਜਹਾਜ਼ ਚੜ੍ਹਦੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਸੇਮਾ ਡੁਸਕ ਪਿਆ। 'ਲਵਪ੍ਰੀਤ ਜੀ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ ਅਸਲੀ ਵਿਆਹ ਹੀ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਛੇਤੀ ਬੁਲਾ ਲਿਓ। ਮੇਰਾ ਜੀਅ ਨਹੀਂ ਲੱਗਣਾ, ਕੋਈ ਗ਼ਲਤੀ ਹੋ ਗਈ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮੁਆਫ਼ ਕਰ ਦੇਈਂ।'
'ਜੀਅ ਮੇਰਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਣਾ। ਮੇਰੇ ਵੀ ਦਿਲ 'ਚ ਓਨੀ ਹੀ ਤੜਫ਼ ਹੈ, ਤਰਸੇਮ ਜੀ ਪਰ ਮੈਂ ਮਜਬੂਰ ਹਾਂ। ਜੀਅ ਭੈੜਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਮੈਂ ਜਾਂਦਿਆਂ ਹੀ ਬੁਲਾ ਲਵਾਂਗੀ।' ਕਹਿ ਕੇ ਚਲੀ ਗਈ, ਜਾਂਦੀ ਨੂੰ ਕੰਮ ਮਿਲ ਗਿਆ।
ਫੇਸਬੁੱਕ 'ਤੇ ਲਾਈਵ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਦੋਵਾਂ ਮਾਂ-ਪੁੱਤਾਂ ਨੂੰ ਚਾਅ ਚੜ ਜਾਂਦਾ। ਜਦ ਕੰਮ ਧੰਦੇ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਦੇ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ 'ਨੌਕਰੀ-ਨਾਕਰੀ ਵਾਲੀ ਤਾਂ ਇਥੇ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਬੇਬੇ ਜੀ। ਪੈਸਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ਰੂਰ ਐ ਪਰ ਕਰਨੀ ਲੇਬਰ ਪੈਂਦੀ ਐ, ਉਹ ਵੀ ਕੈਮਰਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ 'ਚ। ਦਸ ਮਿੰਟ ਵੀ ਕਿਤੇ ਏਧਰ-ਓਧਰ ਹੋ ਜਾਈਏ ਤਾਂ ਕੈਮਰਾ ਓਨੇ ਪੈਸੇ ਕੱਟ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।' ਪੱਬਾਂ ਭਾਰ ਹੋਇਆ ਸੇਮਾ ਵੀਜ਼ੇ ਦੀ ਗੱਲ ਤੋਰਦਾ ਤਾਂ ਲਵਲੀ ਕਹਿੰਦੀ, 'ਸਬਰ ਵੀ ਕਰੋ ਡਾਰਲਿੰਗ' ਮੈਂ ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਤੁਹਾਡੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜਦ ਵੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੀ ਰੈਗਮੈਂਟ ਹੋ ਗਈ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਲਾ ਲਵਾਂਗੀ। ਇਥੇ ਇੰਡੀਆ ਵਾਂਗ ਰਿਸ਼ਵਤ ਨਹੀਂ ਚਲਦੀ। ਬੱਸ, ਸਮ ਟਾਈਮ ਵੇਟ ਪਲੀਜ਼। ਆਪਾਂ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਇਕੱਠਿਆਂ ਹੀ ਤਾਂ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਮਹੀਨਾ ਬੀਤ ਜਾਣ 'ਤੇ ਵੀ ਉਸ ਦਾ ਇਹੀ ਜਵਾਬ ਹੁੰਦਾ, ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤ ਜਾਣ 'ਤੇ ਵੀ। ਆਖ਼ਰ ਲਵਲੀ ਨੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਫੋਨ ਵੀ ਕਰਨੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤੇ। ਬਹਾਨਾ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਵਕਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਉਸ ਦੇ ਲਾਰਿਆਂ 'ਚੋਂ ਝਲਕਦੀ ਠੱਗੀ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਰਾ ਜੱਸੋਵਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜਦ ਸੇਮੇ ਦੇ ਮਿੱਠੇ-ਪਿਆਰੇ ਮੈਸਜਾਂ ਦਾ ਵੀ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਖਾਧੀ ਪੀਤੀ 'ਚ ਕੁਝ ਕੌੜੇ ਮੈਸਜ਼ ਪੈ ਗਏ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਦੀ ਮੂਵੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ। ਉਹਦੇ ਪਿੱਛੇ ਵਿਕੀ ਹੋਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ। ਕੁਝ-ਕੁਝ ਰੱਬ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਵੀ ਡਰਨ ਦੀ ਵੀ ਸਲਾਹ ਸੀ। ਅਗਲੀ ਸ਼ਾਮ ਉਹ ਕਾਲਕਾ ਬਣ ਕੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਗਈ।' ਹੈਲੋ ਤਰਸੇਮ ਜੀ, ਇਹ ਤਾਹਨੇ-ਮੇਹਣੇ ਅਤੇ ਡਰਾਵੇ ਕੀਹਨੂੰ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋ? ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਭੀਖ ਮੰਗਣ ਨਹੀਂ ਗਈ ਸੀ। ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆਏ ਸੀ, ਬਾਹਰ ਕੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ, ਤੁਸੀਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਫਸਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਰਾਜ ਕਰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਕੈਮਰਿਆਂ ਅੱਗੇ ਚੈਰੀ ਤੋੜਦੀ ਹਾਂ।'
'ਨਹੀਂ ਲਵਪ੍ਰੀਤ ਜੀ' ਮੇਰੇ ਕਹਿਣ ਦਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਸੀ', ਸੇਮੇ ਨੇ ਸਫ਼ਾਈ ਵਜੋਂ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਅਰਮਾਨ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਲਵਲੀ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰਸੇਮ ਵਰਗੀ ਦਿਸਣ ਲੱਗੀ।
'ਬਸ ਹੁਣ ਮਤਲਬ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਨਹੀਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਆਪਣਾ ਕੋਈ ਰਿਸ਼ਤਾ ਨਹੀਂ। ਆਪਣੀ ਮਨੀ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਿਉ ਪਰ ਪਲੀਜ਼ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਨਾ ਕਾਲ ਕਰਨਾ, ਨਾ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਣਾ', ਕਹਿ ਕੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਤੋਂ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਸਿੰਮ ਵੀ ਬਦਲੀ ਕਰ ਲਿਆ। ਪਿੰਡ 'ਚ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਚਰਚਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀ।
ਆਖ਼ਰ ਮਾਸਟਰ ਨੂੰ ਤਲਬਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਦਮਦਮੇ ਵਾਲੇ ਘਰ ਨੂੰ ਜਿੰਦਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ। ਬੋਪਾਰਾਏ ਦੇ ਸਕੂਲ 'ਚ ਆ ਕੇ ਇਕ ਮਾਸਟਰ ਤੋਂ ਪਤਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਭਰਾਵੋ' ਮੈਂ ਤਾਂ ਆਪ ਕਈਆਂ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਛੁੱਟੀ 'ਤੇ ਸੀ। ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਾਹਬ ਤੋਂ ਕਰਲੋ ਪਤਾ।' ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਜੱਗੇ ਮਾਸਟਰ ਨੂੰ ਮਿਲਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੈਨੇਡਾ ਜਾਣਾ ਪਊ। ਉਹ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਗਿਆ ਹੈ।' ਇਹ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਸੇਮਾ ਚੱਕਰ ਖਾ ਕੇ ਡਿਗ ਪਿਆ। ਸੇਮੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ 'ਚ ਲੱਗੀ, ਖ਼ਬਰ ਦਾ ਹੈਂਡਿੰਗ ਸੀ :
'ਉਸੇ ਟਾਹਲੀ ਨਾਲ ਇਕ ਹੋਰ ਆਤਮ ਹੱਤਿਆ।'
-ਥਾਂਦੇਵਾਲਾ। ਮੋਬਾਈਲ : 98885-26276
ਖ਼ਬਰ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰੋ
ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ
ਇਮਤਿਹਾਨ ਤਾਂ ਕਦੋਂ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਨਤੀਜਾ ਨਿਕਲਣਾ ਸੀ। ਬੱਚੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਪਾਸ ਹੋਣ ਦੀ ਪੱਕੀ ਉਮੀਦ ਸੀ ਅਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋਣ ਦਾ ਡਰ। ਆਖਰ ਸਕੂਲ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਲੋਂ ਨਤੀਜੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਨਤੀਜਾ ਸੁਣਨ ਉਪਰੰਤ ਇਕ ਬੱਚਾ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਅੰਦਰ ਆ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ,ਮੈਂ ਕਦੀ ਵੀ ਫੇਲ੍ਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਸਰ ।
ਉਸ ਬੱਚੇ ਨੇ ਪਾਟੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਉਸ ਵਿਚ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਬੜਾ ਸੀ।
ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਬੋਲਿਆ, ਕੀ ਮੈਂ ਗ਼ਲਤ ਨਤੀਜਾ ਐਲਾਨਿਆ ਹੈ?
ਇਹ ਤਾਂ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦਾ ਸਰ ਪਰ ਮੈਂ ਫੇਲ੍ਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਬੱਚਾ ਮੁੜ ਬੋਲ ਪਿਆ। ਏਨੇ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਦਾ ਚਪੜਾਸੀ ਭੱਜਿਆ-ਭੱਜਿਆ ਦਫਤਰ ਵਿਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ,ਸਰ, ਜੋ ਨਤੀਜਾ ਤੁਸੀਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਣਾਇਆ ਹੈ, ਉਹ ਗ਼ਲਤ ਸੀ।
ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੇ ਹੈਰਾਨ ਹੁੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, ਤਾਂ ਅਸਲੀ ਫੇਲ੍ਹ ਪਾਸ ਦੀ ਲਿਸਟ ਕਿੱਥੇ ਹੈ? ਚਪੜਾਸੀ ਨੇ ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਅਸਲੀ ਲਿਸਟ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੂੰ ਫੜਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤਾ। ਆਪਣੀ ਗ਼ਲਤੀ ਦੀ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਅਤੇ ਫੇਲ੍ਹ ਪਾਸ ਦੀ ਨਵੀਂ ਲਿਸਟ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਸੁਣਾਈ। ਉਸ ਲਿਸਟ ਵਿਚ ਉਹੀ ਬੱਚਾ ਕਲਾਸ 'ਚੋਂ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜੋ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨੂੰ ਜਾ ਕੇ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਫੇਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੋਗੇ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚਾ ਕੌਣ ਸੀ? ਉਹ ਬੱਚਾ ਡਾ.ਰਾਜਿੰਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਸੀ ਜੋ ਵੱਡਾ ਹੋ ਕੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਬਣਿਆ ਸੀ।
-ਮੋਬਾਈਲ : 97806-67686
ਗੁੱਸਾ
(ਲੜੀ ਜੋੜਨ ਲਈ ਪਿਛਲੇ ਐਤਵਾਰ ਦਾ ਅੰਕ ਦੇਖੋ)
* ਨਿਮਰਤਾ, ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ, ਸਹਿਜਤਾ, ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਵਚਨ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣਾ, ਮਿਲਜੁਲ ਕੇ ਰਹਿਣਾ, ਦੁਖੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਆਦਿ ਅਪਣਾਉਣ ਯੋਗ ਗੁਣ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੰਕਾਰ, ਲਾਲਚ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
* ਗੁੱਸੇਖੋਰ ਵਿਅਕਤੀ ਹਥਿਆਰ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਕੋਲ ਪਿਸਤੌਲ ਜਾਂ ਬੰਦੂਕ ਆਦਿ ਹਥਿਆਰ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨਾਲ ਕਦੇ ਬਹਿਸ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਗੁੱਸਾ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
* ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਸਮੱਸਿਆ ਸੁਲਝਦੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਹੋਰ ਉਲਝਦੀ ਹੈ। ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਲੜਨ ਨਾਲੋਂ ਸਾਨੂੰ ਗ਼ਰੀਬੀ, ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਅਗਿਆਨਤਾ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
* ਕਾਮ, ਕਰੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ, ਹੰਕਾਰ ਇਨਸਾਨ ਦੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚੋਂ 100 ਫੀਸਦੀ ਮਨਫ਼ੀ ਕਰਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਇਦ ਮਨੁੱਖ ਲਈ ਕਠਿਨ ਕਾਰਜ ਹੈ। ਕਦੇ ਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਗੁੱਸਾ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਦੀ ਲੋੜ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਗਰਮ ਵੀ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਕੂਲ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਗੁਨਗੁਣਾ ਹੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
* ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਨੇ ਬਾਬਰ, ਸੱਜਣ ਠੱਗ ਤੇ ਕੌਡੇ ਰਾਖ਼ਸ਼ ਸਮੇਤ ਅਨੇਕਾਂ ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦਾ ਗੁੱਸਾ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁਰਾਈ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਇਆ।
* ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ ਕਿ ਨਿੱਕੇ-ਨਿੱਕੇ ਗੁੱਸੇ ਗਿਲਿਆਂ ਨੂੰ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਅਤੇ ਠਰੰਮੇ ਨਾਲ ਵੱਡੇ ਗੁੱਸੇ ਗਿਲਿਆਂ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਪਛਤਾਵੇ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
* ਗੁੱਸਾ ਆਪਣੇ-ਆਪ 'ਚ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਖੁਦ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਗੁੱਸਾ ਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਨਰਕ ਦੀ ਖਾਣ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਉਹ ਕਰੋਧ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਵੇ।
* ਸਿਆਣਿਆਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ:
ਗੁੱਸਾ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਤੇ ਬੰਦਾ ਮਰ ਗਿਆ।
ਗੁੱਸਾ ਲੱਥ ਗਿਆ ਤੇ ਬੰਦਾ ਬਚ ਗਿਆ।
ਇਸ ਲਈ ਗੁੱਸਾ ਨਾ ਕਰੀਂ।
* ਗੁੱਸਾ ਇਕ ਪ੍ਰਚੰਡ ਅੱਗ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਇਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿਚ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਬੁਝਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਇਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਉਹ ਖੁਦ ਨੂੰ ਸਾੜ ਲਵੇਗਾ।
* ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਏਨਾ ਮਹਿੰਗਾ ਕਰ ਦਿਓ ਕਿ ਕੋਈ ਇਸ ਨੂੰ ਅਫੋਰਡ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨੂੰ ਏਨਾ ਸਸਤਾ ਕਰ ਦਿਓ ਕਿ ਹਰ ਇਕ ਇਸ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਮੁਫਤ ਲੈ ਸਕੇ।
* ਹਾਸਰਸ : ਪਤਨੀ (ਪਤੀ ਨੂੰ) ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸੋ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਸੁਣ ਕੇ ਮੈਂ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਵਾਂ ਤੇ ਦੂਜੀ ਸੁਣ ਕੇ ਗੁੱਸੇ 'ਚ ਆ ਜਾਵਾਂ। ਪਤੀ-ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਏਂ ਤੇ ਲਾਹਨਤ ਹੈ ਅਜਿਹੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਜਿਹੜੀ ਕੋਈ ਵੀ ਕੰਮ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ।
* ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸੁਕਰਾਤ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਬਾਰੇ ਅਕਸਰ ਕਿਹਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਹ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸਬਰ ਤੇ ਜਬਤ ਨੂੰ ਪਰਖਦਾ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਲਾਲ-ਪੀਲੀ ਅੱਗ ਬਬੂਲਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ।
* ਇਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸੰਨਚਿੱਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖੋ।
* ਧੀਰਜਵਾਨ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਤੋਂ ਬਚੋ।
* ਜਿਵੇਂ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਦੌੜ ਰਹੇ ਰੱਥ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਬੂ ਵਿਚ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਚੰਗਾ ਰਥਵਾਨ ਅਖਵਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿਚ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਅਸਲੀ ਮਨੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਬਾਕੀ ਤਾਂ ਐਵੇਂ ਹੀ ਲਗਾਮ ਫੜੀ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਤੇਵਰ ਤੇ ਜ਼ੇਵਰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ। ਐਵੇਂ ਹੀ ਗੱਲ-ਗੱਲ 'ਤੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਦਿਖਾਏ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ।
* ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਯਾਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਹਨ : ਪਹਿਲਾ-ਜਦੋਂ ਗੁੱਸਾ ਆਏ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਫੈਸਲਾ ਨਾ ਕਰਨਾ, ਦੂਜਾ ਜਦੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਵੋ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵਾਅਦਾ ਨਾ ਕਰਨਾ।
* ਹਮੇਸ਼ਾ ਠੰਢਾ, ਖ਼ੁਸ਼, ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਨਾਈਸ ਬਣਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
* ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਆਖਰੀ ਹੱਲ ਮੁਆਫ਼ੀ ਹੈ। ਕਰ ਦਿਓ ਜਾਂ ਮੰਗ ਲਵੋ।
* ਕੰਮ 'ਚ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਜ਼ਬਾਨ ਨੂੰ ਨਰਮ ਰੱਖੋ, ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਗਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਰਮ ਰੱਖੋ, ਦਿਮਾਗ ਨੂੰ ਠੰਢਾ ਰੱਖੋ, ਫਿਰ ਵੇਖੋ ਜਿਊਣ ਦਾ ਨਜ਼ਾਰਾ।
* ਜੇਕਰ ਦੋ ਆਦਮੀਆਂ ਵਿਚ ਕਦੇ ਲੜਾਈ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਮਝ ਲੈਣਾ ਕਿ ਰਿਸ਼ਤਾ ਦਿਲ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਦਿਮਾਗ ਨਾਲ ਨਿਭਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
* ਜੇ ਸੰਨਿਆਸੀ ਬਣਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਬਣੋ ਕਿ ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਨਾ ਆਵੇ। ਗ੍ਰਹਿਸਥੀ ਬਣਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਬਣੋ ਕਿ ਬੱਸ ਤੁਹਾਡੇ ਕਹਿਣ 'ਤੇ ਘਰ ਵਾਲੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਦਿਨ ਅਤੇ ਦਿਨ ਨੂੰ ਰਾਤ ਮੰਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਣ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ ਦੇ ਝਗੜਿਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ।
(ਬਾਕੀ ਅਗਲੇ ਐਤਵਾਰ ਦੇ ਅੰਕ 'ਚ)
-ਮੋਬਾਈਲ : 99155-63406.
ਮਾਲਕਣ
ਰੇਨੂੰੁ ਤੇ ਪਵਨ ਨੇ ਨਵੇਂ ਘਰ 'ਚ ਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦਾ ਸਮਾਗਮ ਕਰਵਾਇਆ। ਪਾਠ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ਜਾਣ ਦਾ ਸਿਲਸਲਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਰੇਨੂੰੁ ਅੰਦਰ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ, ਇਸ ਕਰਕੇ ਪਵਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਗੇਟ ਕੋਲ ਸਾਮਾਨ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਟੈਂਟ ਵਾਲੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਭਾਂਡੇ ਤੇ ਹੋਰ ਸਾਮਾਨ ਵੀ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਖਿੱਲਰਿਆ ਪਿਆ ਸੀ। ਐਨੇ ਨੂੰ ਗੇਟ 'ਤੇ ਮੰਗਤੇ ਆ ਗਏ ਤੇ ਨੱਚ-ਗਾ ਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗ ਗਏ ਕਿ ਨਵੇਂ ਘਰ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕੁਝ ਮਿਲ ਜਾਵੇ। 'ਨਵੀਂ ਕੋਠੀ ਦੀਆਂ ਵਧਾਈਆਂ ਬੀਬੀ ਤੈਨੂੰ... ਰੰਗ-ਭਾਗ ਲੱਗੇ ਰਹਿਣ...ਨੀ ਕੁਝ ਗਰੀਬਣੀ ਦੀ ਝੋਲੀ ਚ' ਵੀ ਪਾ ਨੀ, ਕੁਝ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲੀਏ... ਮਹਿਲਾਂ ਦੀਏ ਰਾਣੀਏ।' ਮਾਤਾ ਦੀਆਂ ਨਿੱਕੀਆਂ-ਨਿੱਕੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਚਮਕ ਆ ਗਈ, ਸੁਣ ਕੇ ਗੀਝੇ 'ਚੋਂ 10 ਦਾ ਨੋਟ ਕੱਢ ਕੇ ਦੇਣ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਅੱਗੋਂ ਮੰਗਤੀ ਨੋਟ ਵੇਖ ਕੇ ਉੱਚੀ ਬੋਲੀ, 'ਨੀ ਨਾ ਨੀ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲੀਏ ਐਨੀ ਵੱਡੀ ਕੋਠੀ ਦੀ ਮਾਲਕਣ, ਦਿਲ ਕਿੰਨਾ ਛੋਟਾ ਨੀ ਦੇ ਕੋਈ 100 ਦਾ ਪੱਤਾ ਸਿਠਾਣੀਏ।'
ਮਾਤਾ ਹੋਰ ਪੈਸੇ ਕੱਢਣ ਹੀ ਲੱਗੀ ਸੀ ਕਿ ਰੇਨੂੰੁ ਦੇ ਕੰਨੀਂ ਮੰਗਤੀਆਂ ਦੀ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਪਈ ਤੇ ਉਹ ਲੋਹਾ-ਲਾਖਾ ਹੋਈ ਬਾਹਰ ਆਈ ਤੇ ਮੰਗਤੀਆਂ ਨੂੰ ਡਾਂਟਦੀ ਹੋਈ ਕਹਿਣ ਲੱਗੀ, 'ਕੀ ਹੋਇਐ ਥੋਨੂੰ? ਕਿਹੜੀ ਮਾਲਕਣ? ਕੌਣ ਮਾਲਕਣ? ਬੇਸ਼ਰਮ ਨਾ ਹੋਣ ਕਿਤੋਂ ਦੀਆਂ... ਚਲੋ ਇਧਰੋਂ, ਜੁੱਤੀਆਂ ਘਸ ਗਈਆਂ ਮੇਰੀਆਂ...ਸੌਖਾ ਨ੍ਹੀ ਬਣ ਗਿਆ ਮਹਿਲ।' ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਕੋਲੋਂ ਬੁੜ-ਬੁੜ ਕਰਦੀ ਮੁੜਨ ਲੱਗੀ ਤਾਂ, ਅੱਗੋਂ ਇੱਕ ਸਿਆਣੀ ਜਿਹੀ ਮੌਕਾ ਸਾਂਭਦੀ ਹੋਈ ਬੋਲੀ, 'ਨੀ ਮਾਂ ਸਦਕੇ ਐਨੀ ਸੋਹਣੀ! ਤੂੰ ਹੀ ਹੋਵੇਂਗੀ ਮਹਿਲਾਂ ਦੀ ਰਾਣੀ... ਨੀ ਜਿੰਨੀ ਸੋਹਣੀ ਕੋਠੀ ਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਸੋਹਣੀ ਤੂੰ', ਦੂਜੀ ਕਹਿੰਦੀ, 'ਨੀ ਹਾਂ ਨੀ ਭੈਣੇ ਜਵਾਂ ਈ ਸ਼ਿਰੀ ਦੇਵੀ ਵਰਗੀ' ਤੇ ਫੇਰ ਸਾਰੀਆਂ ਨੱਚਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ, ਵਧਾਈਆਂ ਦੇਣ ਲੱਗੀਆਂ। ਰੇਨੂੰੁ ਨੱਚਦੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲੱਗੀ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਕੁਝ ਮੂਡ ਬਦਲਿਆ, ਅੰਦਰ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰ ਕੇ ਕਹਿੰਦੀ, 'ਆਹ ਲਿਆਉਣਾ ਜੀ 100 ਦਾ ਨੋਟ ਸਾਰੀਆਂ ਵੰਡ ਲੈਣਗੀਆਂ।'
ਰੇਨੂੰ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਵੀ ਸਨ ਘਰ। ਉਹ ਇਹ ਸਭ ਸੁਣ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਫਟਾਫਟ 100 ਦਾ ਨੋਟ ਕੱਢ ਕੇ ਲਿਆਉਂਦੀ ਰੇਨੂੰ ਦੀ ਮਾਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਆਹ ਲੈ ਪੁੱਤ ਦੇ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਗਨ, ਨਾਲੇ ਚੰਗਾ ਕੀਤਾ ਤੂੰ ਗ਼ਲਤ-ਫਹਿਮੀ ਵੀ ਦੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਏਨਾ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਪਵਨ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਜੋ ਚਮਕ ਸੀ ਉਹ ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ ਧੁੰਦਲੀ ਪੈ ਗਈ। ਪਵਨ ਚੁੱਪ-ਚਾਪ ਖੜ੍ਹਾ ਕਦੀ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਵੱਲ ਤੇ ਕਦੀ ਰੇਨੂੰੁ ਵੱਲ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ।
-ਪਟਿਆਲਾ।
ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ
ਆਪਣੇ ਵਤਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਅਬਦੁਸ ਅਤੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੇ ਮੱਕੇ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰ ਕੇ ਹੱਥ ਉਤਾਂਹ ਕਰ ਕੇ ਕਸਮਾਂ ਖਾਧੀਆਂ ਕਿ ਸਾਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਹੋ ਕੇ ਰਹਾਂਗੇ। ਵਿਛੋੜੇ ਦਾ ਦਰਦ ਬੜਾ ਅਸਹਿ ਤੇ ਅਕਹਿ ਹੁੰਦਾ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਚੰਦਰੇ ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਦੇ ਲਾਲਚ ਵਿਚ ਅਬਦੁਸ ਤੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੂੰ ਵਿਛੜਿਆਂ 17 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਵਿਛੋੜੇ ਦੇ ਗ਼ਮ ਵਿਚ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਦੀ ਤਬੀਯਤ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਰਹਿੰਦੀ। ਅੱਜ ਕਵਾਲੀ ਸੁਣਦੇ-ਸੁਣਦੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਕੇ ਕਦੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ। ਅਬਦੁਸ ਨੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਘੰਟੀ ਵਜਦੀ ਰਹੀ ਪਰ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੂੰ ਗੂੜ੍ਹੀ ਨੀਂਦ ਵਿਚ ਪਤਾ ਹੀ ਨਾ ਲਗਾ ਕੇ ਕਦੋ ਅਬਦੁਸ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ।
ਅਬਦੁਸ ਦੀ ਅੱਜ ਕੋਰਟ ਵਿਚ ਤਰੀਕ ਸੀ। ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕੇ ਸ਼ਾਇਦ ਅੱਜ ਜੱਜ ਮੇਰੇ ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਦੇਵੇ! ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੂੰ ਫੋਨ ਲਾਇਆ ਪਰ ਅੱਗੋਂ ਕੋਈ ਉਤਰ ਨਾ ਮਿਲਿਆ! ਅਬਦੁਸ ਅੱਲਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਾ ਕੋਰਟ ਵੱਲ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਿਆ!
ਕੋਰਟ 'ਚ ਵਕੀਲ ਨਾਲ ਰਸਮੀ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋਈ! ਅਬਦੁਸ ਦੀ ਵਾਰੀ ਆਈ। ਅਬਦੁਸ ਇਕ ਲੇਡੀ ਜੱਜ ਦੇ ਅੱਗੇ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਲੇਡੀ ਜੱਜ ਨੇ ਸਾਹਮਣੇ ਪਏ ਦੋ ਚਾਰ ਪੰਨੇ ਫਰੋਲੇ। ਲੇਡੀ ਜੱਜ ਨੇ ਅਬਦੁਸ ਨੂੰ ਇਕ ਮਿੰਨੀ ਜਿਹੀ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ, 'ਮਿਸਟਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਲਈ ਹੋਰ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਤੁਹਾਡੇ ਕੇਸ ਦੀ ਅਗਲੀ ਤਾਰੀਕ ਜੂਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ 2022 ਨੂੰ ਹੋਵੇਗੀ।' ਸੁਣ ਕੇ ਅਬਦੁਸ ਦੇ ਮਨ 'ਚੀਂ ਇਕ ਆਹ ਨਿਕਲੀ, ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਅਥਰੂ ਸਨ। ਉਸ ਨੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੂੰ ਫੋਨ ਲਾਇਆ। ਅੱਗੋਂ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਦੀ ਸਲਾਮ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ। ਅਬਦੁਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਿਚ ਇਕ ਹਉਕਾ ਸੀ, ਦਰਦ ਸੀ, ਕੰਬਣੀ ਸੀ ਕਹਿੰਦਾ। ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਜੱਜ ਨੇ ਤਰੀਕ ਲੰਬੀ ਪਾ ਦਿੱਤੀ, ਮੈਨੂੰ ਹੁਣ ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਲਈ 2022 ਤੱਕ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਬੇਗਮ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਸਭ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ! ਦੋਵਾਂ ਵਿਚ ਚੁੱਪ ਛਾ ਗਈ।
ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਅਬਦੁਸ, ਮੱਕੇ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰ ਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਊਣ ਦੀਆਂ ਕਸਮਾਂ ਖਾਧੀਆਂ ਸੀ! ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵੇਖਦੇ-ਵੇਖਦੇ ਜਵਾਨੀ ਰੁਲ ਗਈ, ਕੀ ਕਰਾਂਗੀ ਗ੍ਰੀਨ ਕਾਰਡ ਨੂੰ ਜੇ ਮੈਂ'....ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਦਾ ਗਲਾ ਭਰ ਗਿਆ। ਉਹ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਰੋਣ ਲੱਗੀ।
ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਅਬਦੁਸ, ਮੇਰੀ ਤਬੀਯਤ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੰਨੇ ਦਿਨ ਦੀ ਮਹਿਮਾਨ ਹਾਂ ਕਦੋਂ ਮੌਤ ਦਾ ਫ਼ਰਿਸ਼ਤਾ ਲੈਣ ਆ ਜਾਵੇ। ਮੇਰੀ ਆਖਰੀ ਖਾਹਿਸ਼ ਪੂਰੀ ਕਰ ਦੇਵੀਂ। ਮੇਰੇ ਜਨਾਜ਼ੇ ਨੂੰ ਆਣ ਕੇ ਚੁੱਕ ਲਵੀਂ। ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਮੇਰੀ ਅਰਥੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗ਼ੈਰ ਦਾ ਹੱਥ ਲੱਗੇ। ਏਨਾ ਕਹਿ ਕੇ ਰੁਖ਼ਸਾਰ ਨੇ ਫੋਨ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਫੁੱਟ-ਫੁੱਟ ਰੋਣ ਲੱਗੀ। ਅਬਦੁਸ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਫੋਨ 'ਚ 'ਕੱਲਾ ਹੀ 'ਰੁਖ਼ਸਾਰ... ਰੁਖ਼ਸਾਰ... ਰੁਖ਼ਸਾਰ...' ਬੋਲੀ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ
-ਫੋਨ : 42552-41828
ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦੇਖਣਾ ਪੈਂਦਾ...
ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਨਾਟਕ ਮੁਕਾਬਲੇ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਪੰਜ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੀਆਂ ਟੀਮਾਂ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਜਗਦੀਪ ਸਿੰਘ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਵਾਲੀ ਤਿਆਰੀ ਉਪਰੰਤ ਮੁਕਾਬਲੇ 'ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਨਾਟਕ ਦੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਦਰਸ਼ਕ ਕਈ ਵਾਰ ਹੱਸੇ ਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਰੋਏ। ਨਾਟਕ ਦੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਦਾ ਸਿਖਰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਨਾਟਕ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੇ ਜੱਜਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚ ਵੀ ਅੱਥਰੂ ਆ ਗਏ। ਜਗਦੀਪ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਤੇ ਜੱਜਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦੇਖ ਕੇ ਮੋਹਰੀ ਸਥਾਨਾਂ 'ਤੇ ਆਉਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਉਮੀਦ ਬੱਝ ਗਈ। ਫੈਸਲੇ ਦੀ ਘੜੀ ਆਈ ਤਾਂ ਜਗਦੀਪ ਦੀ ਟੀਮ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਸਥਾਨਾਂ 'ਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਵੀ ਨਾ ਆ ਸਕੀ। ਪੂਰੀ ਟੀਮ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਦੇ ਆਲਮ 'ਚ ਡੁੱਬ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਆ ਕੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਗਿਰਦਾਂ ਨੂੰ ਹੌਂਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੇ ਸ਼ਗਿਰਦਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਹੌਂਸਲਾ ਦੇ ਕੇ ਕੁਝ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਗੁੱਸੇ 'ਤੇ ਕਾਬੂ ਨਾ ਰੱਖ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ਗਿਰਦਾਂ ਨੂੰ ਗੱਡੀ 'ਚ ਬਿਠਾ ਕੇ ਜੱਜਾਂ ਕੋਲ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਨਾਮਵਰ ਨਾਟਕਕਾਰ ਕਹਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮੁੱਖ ਜੱਜ ਨੂੰ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, 'ਜੱਜ ਸਾਹਿਬ ਸਾਡੇ ਨਾਟਕ ਬਾਰੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੀ ਵਿਚਾਰ ਹਨ?'
ਜੱਜ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਕੀਤਾ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ।'
ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, 'ਫਿਰ ਸਾਡੇ ਹਿੱਸੇ ਤਗਮਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਆਇਆ?'
ਜੱਜ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੱਖਪਾਤੀ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਠੋਸ ਜੁਆਬ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਜੁਆਬ ਤਾਂ ਦੇਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਸੀ। ਜੱਜ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਜਬੂਰੀ ਤੇ ਸਚਾਈ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, 'ਹਾਂ ਜੀ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਟਕ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਸੀ, ਪਰ ਤਗਮਾ ਦੇਣ ਵੇਲੇ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਦੇਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।'
ਅਧਿਆਪਕ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਟਕ ਜੱਜ ਦੀ ਥਾਂ ਕਿਸੇ ਬਾਹਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਦੇ ਦਖਲ ਕਾਰਨ ਹੀ ਤਗਮੇ ਦੀ ਦੌੜ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋਇਆ ਹੈ।
-ਪਟਿਆਲਾ। ਮੋਬਾਈਲ : 97795-90575
