ਖਾਲੀ ਹੋਏ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਜਿੰਨਾ ਜਲਦੀ ਹੋ ਸਕੇ ਚਾਰੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਚਰੀ, ਮੱਕੀ, ਬਾਜਰਾ, ਰਵਾਂਹ, ਦੋਗਲਾ ਨੇਪੀਅਰ ਬਾਜਰਾ ਤੇ ਗਿੰਨੀ ਘਾਹ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਡੇਢ ਮਹੀਨੇ ਪਿਛੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਚਾਰੇ ...
ਝੋਨਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇਕ ਪਮੁੱਖ ਫ਼ਸਲ ਹੈ। ਇਸ ਫ਼ਸਲ ਅਧੀਨ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ 3.10 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬਾ, 19.14 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ ਪੈਦਾਵਾਰ ਅਤੇ ਔਸਤਨ ਝਾੜ 61.67 ਕੁਇੰਟਲ ਪਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੈ। ਸਾਲ 2020-21 ਅਤੇ 2021-22 ਦੌਰਾਨ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲਵਾਈ ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਬਹੁਤ ਘਾਟ ਆਈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਦੇ ਢੰਗ ਨੂੰ ਚੁਣਿਆ, ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਵਾਲੇ ਰਕਬੇ ਹੇਠ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਸਾਲ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਪੀ. ਏ. ਯੂ. ਵਲੋਂ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਟੇਢੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਅਤੇ ਲੱਕੀ ਸੀਡ ਡਰਿੱਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਿਸਾਨ ਵੀਰਾਂ ਵਲੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਦਿੱਕਤਾਂ ਪੇਸ਼ ਆਈਆਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
* ਬਿਜਾਈ ਵਾਲਾ ਖੇਤ ਲੇਜ਼ਰ ਲੈਵਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੌਣੀ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ। ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਤਰ-ਵੱਤਰ ਖੇਤ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ।
* ਖੇਤ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੱਕੀ ਸੀਡ ਡਰਿੱਲ ਨਾਲ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਜੋ ਕਿ ਨਦੀਨਨਾਸ਼ਕ ਦੀ ਸਪਰੇਅ ਵੀ ਨਾਲੋ-ਨਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਇਹ ਮਸ਼ੀਨ ਉਪਲਬਧ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਟੇਢੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਵਰਤੀ ਜਾਵੇ।
* ਮਸ਼ੀਨ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਰਾਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬੈਰਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗਰੀਸ ਕਰ ਦਿਓ।
* ਮਸ਼ੀਨ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟੇਢੀਆਂ ਪਲੇਟਾਂ ਦੀ ਸੈਟਿੰਗ ਚੈੱਕ ਕਰ ਲਉ ਤਾਂ ਕਿ ਇਹ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੈਠੀਆਂ ਹੋਣ। ਪਲੇਟਾਂ ਢਿੱਲੀਆਂ ਹੋਣ 'ਤੇ ਦਾਣੇ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਸ਼ੀਨ ਸਹੀ ਤਹੀਕੇ ਨਾਲ ਦਾਣੇ ਨਹੀਂ ਕੇਰਦੀ, ਦਾਣੇ ਟੁੱਟਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਜ ਦਾ ਪੁੰਗਾਰ ਘਟਦਾ ਹੈ।
* ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਫਾਲਿਆਂ ਵਿਚਲੀ ਦੂਰੀ 20 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਰੱਖੋ।
* ਟਰੈਕਟਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਮਸ਼ੀਨ ਪਾ ਕੇ ਲਿਫਟ ਨਾਲ ਚੁੱਕੋ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੀ ਇਕਸਾਰਤਾ ਦੇਖੋ। ਜੇਕਰ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਮਸ਼ੀਨ ਇਕ ਲੈਵਲ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਟਰੈਕਟਰ ਦੀ ਹੇਠਾਂ ਵਾਲੀ ਐਡਜਸਟੇਬਲ ਲਿੰਕ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਕਰ ਲਓ
* ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਅਗਲੇ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਫਾਲਿਆਂ ਦੀ ਇਕਸਾਰਤਾ ਦੇਖੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕੋ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕਰਨ ਲਈ ਉੱਪਰਲੇ ਲਿੰਕ ਦੀ ਮਦਦ ਲਓ।
* ਮਸ਼ੀਨ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਡੂੰਘਾਈ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੱਗੇ ਪਹੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਬੀਜ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਇਕ ਤੋਂ ਸਵਾ ਇੰਚ 'ਤੇ ਸੈੱਟ ਕਰੋ। ਡੂੰਘਾਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਹੀਆਂ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਚੁੱਕ ਦਿਓ ਅਤੇ ਡੂੰਘਾਈ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਪਹੀਏ ਨੀਵੇਂ ਕਰ ਲਓ।
* ਸੁੱਕੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਬੀਜ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਅੱਧਾ ਤੋਂ ਪੌਣਾ ਇੰਚ 'ਤੇ ਸੈੱਟ ਕਰੋ।
* ਟਰੈਕਟਰ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਟਾਇਰਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਫਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਫਾਲਿਆਂ ਤੋਂ (ਫਾਲੇ ਹੇਠਾਂ ਬਿੱਟ ਲਗਾ ਕੇ) ਅੱਧਾ ਤੋਂ ਪੌਣਾ ਇੰਚ ਨੀਵਾਂ ਕਰ ਲਵੋ
* ਬੀਜ ਦੀ ਮਿਕਦਾਰ ਵੱਧ-ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬੀਜ ਬਕਸੇ ਦੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਲੱਗੇ ਚੇਨਕਵਰ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹੋ। ਬੀਜ ਘੱਟ ਕੇਰਨ ਲਈ ਬੀਜ ਬਕਸੇ ਦੀ ਗਰਾਰੀ ਨੂੰ ਵੱਧ ਦੰਦਿਆਂ ਵਾਲੀ ਗਰਾਰੀ ਨਾਲ ਬਦਲੋ। ਜੇਕਰ ਬੀਜ ਵੱਧ ਕੇਰਨਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਥੇ ਘੱਟ ਦੰਦਿਆਂ ਵਾਲੀ ਗਰਾਰੀ ਲਗਾ ਦਿਓ
* ਜੇਕਰ ਬੀਜ ਦੇ ਕੇਰ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਚ ਵੱਧ-ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਲਈ ਬੀਜ ਬਕਸੇ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਛੇਕ ਵਾਲੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹਨ। ਬੀਜ ਦਾ ਕੇਰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਪੱਤੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਬੋਲਟ ਕੱਢ ਕੇ ਬੀਜ ਵਾਲਾ ਬਕਸਾ ਪਿੱਛੇ ਕਰ ਲਓ ਅਤੇ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਪੱਤੀ ਦੇ ਛੇਕਾਂ ਵਿਚ ਬੋਲਟ ਪਾ ਕੇ ਨੱਟ ਕੱਸ ਦਿਓ। ਬੀਜ ਦਾ ਕੇਰ ਵੱਧ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬੀਜ ਵਾਲਾ ਬਕਸਾ ਅੱਗੇ ਕਰ ਦਿਓ।
* ਮਸ਼ੀਨ ਚਲਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਟਰੈਕਟਰ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ 3-5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪ੍ਰਤੀ ਘੰਟਾ ਰੱਖੋ।
* ਲੱਕੀ ਸੀਡ ਡਰਿੱਲ ਦੇ ਟੈਂਕ ਵਿਚ ਲੱਗੇ ਫਿਲਟਰ ਨੂੰ ਰੋਜਾਨਾ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ ਅਤੇ ਨੋਜ਼ਲਾਂ ਦੇ ਫਿਲਟਰ ਵੀ ਰੋਜ਼ ਸਾਫ਼ ਕਰੋ
* ਬਿਜਾਈ ਖਤਮ ਹੋਣ 'ਤੇ ਬੀਜ ਬਕਸੇ ਵਿਚੋਂ ਪਲੇਟਾਂ ਕੱਢ ਕੇ ਬੀਜ ਬਕਸੇ ਵਿਚ ਗਰੀਸ ਲਗਾ ਦਿਓ ਅਤੇ ਪਸਤੌਲਾਂ ਨੂੰ ਧੋ ਕੇ ਤੇਲ ਲਗਾ ਦਿਓ।
-ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ, ਖੇੜੀ ਅਤੇ ਫ਼ਸਲ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ, ਪੀ. ਏ. ਯੂ., ਲੁਧਿਆਣਾ
ਝੋਨਾ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫ਼ਸਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ 31 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬੇ 'ਤੇ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 30.66 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬੇ 'ਤੇ ਇਹ ਫ਼ਸਲ ਬੀਜੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਥੱਲੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਪੱਧਰ ਘਟਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ...
ਸਭ ਜੀਵ ਸਣੇ ਬਨਸਪਤੀ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਧੇ ਦੀ ਕੋਈ ਉੱਪਰਲੀ ਸੀਮਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਜੇ ਇਸ ਵਿਚ ਲਾਲਚ ਤੇ ਕਬਜ਼ੇ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਜੁੜ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਲੜਾਈ ਦਾ ਮੁੱਢ ਬੱਝ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਨਸਪਤੀ ਦੀ ਲੜਾਈ, ਧੁੱਪ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਜਾਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਦੀ ...
ਧਰਤੀ ਹੇਠਲੇ ਪਾਣੀ ਉੱਪਰ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਝੋਨੇ ਦੀ ਲੁਆਈ ਮੌਨਸੂਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਕਰਨਾ ਪਾਣੀ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਨੀਤੀ ਦਾ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਝੋਨੇ ਦੀਆਂ ...
ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਪਿਛਲੇ ਕਈ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਝੋਨੇ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਵਲੋਂ ਵੀ ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਨੂੰ ...
Website & Contents Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust, 2002-2021.
Ajit Newspapers & Broadcasts are Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust.
The Ajit logo is Copyright © Sadhu Singh Hamdard Trust, 1984.
All rights reserved. Copyright materials belonging to the Trust may not in whole or in part be produced, reproduced, published, rebroadcast, modified, translated, converted, performed, adapted,communicated by electromagnetic or optical means or exhibited without the prior written consent of the Trust. Powered
by REFLEX